Sporda profesyonelleşme ve toplumsal hareketli̇li̇k: Türki̇ye`de futbol örneği̇

Abstract

Bu araştırmanın amacı, toplumsal bir kurum alanı olarak profesyonel futbolun toplumsal dikey hareketlilikle olan ilişkisini incelemektir. Bu çerçevede, profesyonel futbol kariyerine yönelen bireyler için toplumsal dikey hareketliliğin uzun ve kalıcı mı yoksa kısa ve geçici mi olduğu anlaşılmaya çalışılmaktadır. Bu süreçte, toplumsal hareketlilik sayesinde elde edilen ekonomik sermaye, habitus ve toplumsal statünün bireylerde nasıl etki yarattığı göz önünde bulundurulacaktır. Bu çalışmada, bireylerin toplumsal dikey hareketlilik konusunda deneyimlerini derinliğine ve çok boyutlu anlamak için yöntem olarak niteliksel araştırma yöntemi belirlenmiştir. Veri toplama araçları olarak bireysel görüşme ve odak grup görüşmeleri oluşturulmuştur. 8 bireysel görüşme ve 1 odak grup görüşmesi (8 kişi) yapılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler niteliksel içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Analiz sonucunda üç farklı tema ortaya çıkmıştır: 1) futbola yönelik toplumsallaşmada sosyal ajanlar: geçiş, 2) profesyonelleşme ve yukarı dikey hareketlilik: dönüşüm, 3) profesyonellikte ve sonrasında sorunlar ve geriye dönüş: düşüş. Sonuç olarak profesyonel futbol kariyerinin sistematik ve yapısal sorunları sebebiyle kalıcı toplumsal dikey hareketlilik imkanı tanımadığı ortaya konmuştur.

The aim of this study is to explore the relationship between social upward mobility and professional soccer which is a social institution. In this context, if the social upward mobility is long and lasting or short and temporary for individuals who run professional soccer career is tried to be understood. Within this period, economic capital, habitus and social status which are obtained by means of social upward mobility how have an impact upon individuals is considered. In this research, qualitative research method was used to understand individuals' experiences deeply and multiple in the matter of social upward mobility. The main data gathering techniques were individual and focus group interviews. 8 individual interviews and one (with eight individuals) focus group interviews were conducted. Data was analysed by qualitative content analyse. As a result, three different themes were obtained: 1) social agents in socialization towards soccer: transition, 2) professionalization and social upward mobility: transformation, 3) during and after the professional career having problems and return to beginning: fall down. In conclusion, because of the fact that professional soccer career has systematic and structural issues it hasn't enabled lasting social upward mobility was revealed.