2013 yılı ortaokul 5. sınıf fen bilimleri dersi öğretim programının bağlam-girdi-süreç-ürün (CIPP) modeli ile değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 2013 yılında güncellenen ortaokul 5. sınıf fen bilimleri dersi öğretim programının bağlam-girdi-süreç-ürün (CIPP) modeli ile öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirmektir. Betimsel araştırma kapsamında yer alan tarama modeline göre yürütülen araştırmanın örneklemini, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında, Türkiye genelinde devlet ortaokullarında görev yapan 663 fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmacı tarafından Stufflebeam'in CIPP modeline göre hazırlanan anket formu ile nicel veriler elde edilmiştir. Bu formda yer alan açık uçlu sorular ile de araştırmanın nitel verileri elde edilmiştir. Nicel verilerin analizinde frekans, yüzde ve ki-kare testleri kullanılmıştır. Ki-kare analizinde anlamlılık düzeyi p=.05 olarak kabul edilmiştir. Açık uçlu sorulara verilen yanıtlar kategorisel olarak analiz edilmiş ve anket sorularına verilen cevaplar ile birlikte yorumlanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar şu şekilde özetlenebilir: 2013 yılı ortaokul fen bilimleri dersi öğretim programı için yapılan planlama ve öngörülerin, uygulamadaki ihtiyaçları karşılama potansiyeli orta düzeydedir. Bağlam boyutunda programın en güçlü yönleri; uygulanabilirliği, kazanımların açık-anlaşılırlığı ile çağdaş felsefi dayanağı iken; zayıf yönleri ise; hayata hazırlama, toplumsal ihtiyaçları karşılama ve fen okur-yazarı yetiştirme potansiyelidir. Girdi boyutunda ise, programın uygulamadaki ihtiyaçları karşılama gücünün yüksek olduğu belirlenmiştir. Programın uygulamadaki en güçlü yönü; öngörülen sürenin yeterliliği, içerikteki kavramların açıklığı ile öğretmen bilgisine uygunluğu iken; en zayıf yönleri ise mevcut teknolojik donanım, laboratuvar ve mevcut araç-gerece uygunluğudur. Süreç boyutunda, programın öğretim sürecinde orta düzeyde doğasına uygun olarak uygulandığı belirlenmiştir. Programın öğretim sürecinde en güçlü yanları öğretmen-öğrenci işbirliğini sağlaması ve öğrenci ilgisini çekmesi iken; zayıf yanları uygulamada veli desteğini sağlamaması, bireysel farklılıklara duyarlı olmaması ile öğretmen iş doyumunu temin edememesidir. Ürün boyutunda programın uygulamada öngörülen çıktıları sağlama potansiyelinin orta düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İlgili programın çıktılarına yönelik olarak en fazla ulaşılan yönü olumlu fen tutumları kazandırması iken; en az ulaşılan çıktıları ise bireyi bütünsel olarak geliştirme ile öğrencilere akademik vizyon kazandırmasıdır. Araştırmada son olarak programının mevcut haliyle uygulamada beklentileri tam olarak karşılamaktan uzak olduğu, dolayısıyla özellikle zayıf yönleri itibarıyla tekrar gözden geçirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

The aim of this research is to evaluate the 2013 5th Grade Science Education Curriculum by using Context-Input-Process-Product (CIPP) Model based on teachers' view. The sample of this research consists of 663 school teachers working in secondary public schools in Turkey. This study conducted by the descriptive research within the scope of the survey model in the 2014-2015 academic term. Quantitative data were obtained by a questionnaire prepared by the researcher according to Stufflebeam's CIPP Model. The qualitative data were obtained with the open-ended questions in the questionnaire form. Frequency, percentage and chi-square tests were used to analyze the quantitative data. The level of significance was accepted as p = .05 for chi-square analysis. Responses to open ended questions were analyzed categorically and interpreted with answers to survey questions.The results obtained from the research can be summarized as follows: In the context, the planning and projections to satisfy the needs for the 2013 Secondary School Science Course Curriculum are at the intermediate level. The most strengths of the program are the applicability, the clarity of the learning outcomes and the appropriateness of the contemporary philosophical basis; weaknesses of the program are the potential of preparation to life, satisfy the social needs and improving science literate. In the input it has been determined that the curriculum has a high ability to meet the needs in practice. In practice the most strengths of the program are the adequacy of the prescribed period, the clarity of the concepts in the content and compliance with the teacher's knowledge while the weaknesses are the current technological equipment, laboratory and available equipment appropriateness. In the process it has been determined that the curriculum was applied in teaching process at moderate level. The most strengths of the program in the process are providing teacher-student cooperation and attracting student interest, the weaknesses are fail to providing support by parents, insensitivity to individual differences fail to ensuring job satisfaction for the teacher. In product it was concluded that the curriculum had the potential to provide the expected outcomes moderately. While the most obtained output is providing positive science attitudes, the least achieved outcomes are self-improvement as wholly and to gain academic vision to students. In the research, it is concluded that the curriculum is far from fulfilling the expectations in practice; therefore, it should be reviewed again with a scientific approach, especially in terms of its weaknesses.