Methamidophos`un Mersin bölgesinde yaşayan doğal populasyonlarında poligenik karakterler üzerine olası etkilerinin araştırılması

Abstract

IV öz Pestisitler, özellikle ziraat ve halk sağlığı alanlarındaki, zararlı organizmalarla kontrolünde kullanılmak üzere geliştirilen kimyasallardır. Pestisitlerin ekosistem üzerindeki olumsuz etkileri uzun zamandan beri bilinmektedir. Özellikle, pestisitlerin organizmanın uyumu ve hayatta kalışı ile bağlantılı olan poligenik karakterler üzerindeki etkileri, ekogenetik alanındaki güncel konulardan birisidir. İnsektisit dirençliliğine dayalı kantitatif analizler bu tip çalışmalar için uygun modeller olarak kabul edilmektedir. Drosophila melanogaster, insektisit uygulamalarına karşı hedef olmayan bir organizma olup, genetiği ve biyolojisi ile ilgili geniş bilgilerle birlikte, insektisit dirençliliği ve genetik araştırmalarda sıklıkla kullanılan bir model organizmadır. Methamidophos, iki yıldan beri mersin bölgesinde kontrolsüz olarak kullanılan bir insektisitdir. Bu çalışmada, methamidophos'un Anamur ve Erdemli merkezlerinde yaşayan Drosophila melanogaster doğal populasyonlarında, ömür uzunluğu, fekondite, fertilite, viabilite ve eşey oranlan gibi poligenik karakterler üzerine etkileri araştırılmıştır. Her üç soyun da hayat tabloları çıkarılmış ve insektisit uygulamalarının hayat hikayesi özellikleri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Sonuç olarak, Anamur ve Erdemli soylarında poligenik karakterlerin insektisit uygulamalarından etkilenmezken, oregon-R soyu sineklerde eşey oranlan hariç, diğer tüm karakterlerinin dirençlilik genlerinin eksikliğine bağlı olarak önemli biçimde etkilendiği görülmüştür. Bulgularımıza göre Anamur ve Erdemli populasyonlarının, doğada daha önceden gerçekleştirilen insektisit uygulamalarına bağlı olarak dirençlilik geliştirmiş olabileceklerini göstermektedir. Bunun yanında insektisit uygulaması gibi, çevresel stres etmenlerinin hedef olmayan organizmalarda da, uyum karakterlerinde olumsuz etkilere yol açabileceği ve doğada dirençlilik genlerinin seleksiyonuna öncülük edebileceği gösterilmiştir.

ABSTRACT Pesticides are the chemicals specifically designed to control pests organisms in agriculture and public health areas. Adverse effects of pesticides on ecosystems have been known for a long time. Particularly, the effects of pesticides on polygenic characters, related with the fitness and survival of the organisms, are most popular topics in ecological genetic studies. Insecticide resistance related quantitative analyses have been considered as useful models for this kind of studies. Drosophila melanogaster is a non-target organism and one of the widely used model organisms for both insecticide resistance research and genetic studies, due to large body of knowledge about its genetic structure Methamidophos is an insecticide which has been used for two years uncontrolled, in the Mersin region. In this study, the possible effects of methamidophos on polygenic characters such as longevity, fecundity, fertility, viability and sex ratio of natural Drosophila melanogaster populations living in Anamur and Erdemli centers, and Oregon-R laboratory populations, were investigated. Life tables of these three race were constructed and effects of insecticide treatments on life history traits were examined. As a result, it was observed that polygenic traits of Anamur and Erdemli flies was not affected by methamidophos treatment, while the polygenic traits of Oregon-R flies, except sex ratios, affected seriously due to lack of resistance genes. Our results indicated that, Anamur and Erdemli populations may have developed resistance to insecticides due to previous applications on field. Furthermore, its was shown that environmental stress, such as insecticide applications, could cause deleterious affects on the fitness characters, and leads to the selection of resistance genes in nature, even on non-target organisms.