Afyon-Bolvadin çömlekçiliği ve çömlekçi killerinin karekterizasyonu

Abstract

11 YÜKSEK LİSANS TEZ OZU AFYON BOLVADİN ÇÖMLEKÇİLİĞİ VE ÇÖMLEKÇİ KİLLERİN KARAKTERİZASYONU İrfen Naci YILMAZ Seramik Ana Sanat Dalı Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şubat 2001 Danışman: Yrd. Doç. Dr. Münevver ÇAKI İnsan yaşam savaşı içinde çevresini yaşanır hale sokar, ona egemen olur. Deneyimleri ile kendisini işler ve değiştirir. İçinde yaşadığı doğanın bir alanıyla kültür çevresini oluşturur. Maddi ve manevi değerlerin bütünü olan kültür; bir ulusu diğer uluslardan ayıran unsurlardan biridir. Bu unsurlar, edebiyat, tarih, din, sanat, halk bilimi, ortak idealler, duygular ve düşünceler olarak sınıflandırılabilir. Kültür içinde değerlendirebileceğimiz ve halk sanatı olarak adlandıracağımız bir değer de çömlekçiliktir.Bu kültürel miras teknolojinin sunduğu değişik malzemeler yüzünden eski önemi yitirmiş ve yok olmaya yüz tutmuştur. Bu sebeple korunmaya ve desteklenmeye ihtiyacı vardır. Bu çalışmada, Afyon ilinin Bolvadin ilçesindeki çömlek üretimi incelenmiş çömlek üretiminde kullanılan iki farklı kilin fiziksel, kimyasal ve mineralojik karakterizasyonu yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda kil örneklerine kimyasal analiz, DTA, mukavemet, plastiste, boyutça küçülme ve su emme deneyleri uygulanmıştır. Alınan verilerden yararlanarak kil hammaddelerinin tek başına ve karışım halinde bünye ve astar malzemesi olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır.

Ill ABSTRACT Human beings, in their struggle with life, try to make their environment habitable and dominate it. They develop and change themselves. They form the cultural surroundings of the environment they live in. Culture, a combination of moral and materials values, is one of the factors distinguishing one nation from the other nations. These factors include literature, history, religion, art, folklore, common ideals, feelings and ideas. Another value which could be assumed to be among the above mentioned factors as well as a folk craft is pottery. This cultural element has lost the importance it used to have and has largely disappeared due to various technological developments. For this reason, it is clear that pottery needs preservation and support. In this study, pottery production in the Bolvadin district of Afyon was examined and the physical and mineralogical characterization of two different clay types were investigated. In order to achieve this goal, chemical analysis, thermal expansion, strength, shrinkage and water absorption tests were carried out. Using the data obtained from the above experiment, it was investigated whether raw clay could be used on its own or in mixture form as substrate and engobe materials.