Fen ve teknoloji dersinde basamaklı öğretim programı uygulamaları

Abstract

Öğretme-öğrenme sürecindeki yeni eğilimler araştıran, sorgulayan, eleştiren ve en önemlisi de kendi öğrenmesinden sorumlu olan öğrenciler yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Öğretme-öğrenme sürecinde bu amaçları gerçekleştirecek yaklaşımlardan biride basamaklı öğretim programıdır. Öğrenme alanlarının basamaklara ayrıldığı, her basamağında öğrencilerden farklı görevleri yerine getirmelerinin beklendiği basamaklı öğretim programı, yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı öğrenci merkezli bir yaklaşımdır. Basamaklı öğretim programının temel özelliği öğrenenin öğrenmesinden sorumlu olduğu anlayışına dayanmakta, öğrenenlerin öğrenmeyi öğrenmelerine katkı sağlamakta, onları etkin kılan bir bakışı yansıtmaktadır.Bu araştırmanın amacı, ilköğretim 5. sınıf Fen ve Teknoloji dersinde basamaklı öğretim programının nasıl gerçekleştiğini ortaya koymaktır. Araştırma nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma desen modelinde gerçekleştirilmiştir.Araştırmanın uygulaması 2008-2009 öğretim yılı bahar döneminde Eskişehir'de Hürriyet İlköğretim Okulu 5/B sınıfında gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya 24 öğrenci katılmıştır. Araştırmada basamaklı öğretim programı uygulamaları, Fen ve Teknoloji dersi 5. Sınıf ?Dünya, Güneş, Ay? ve ?Canlılar Dünyasını Gezelim Tanıyalım? üniteleri kapsamında 10. 03. 2009-08. 06. 2009 tarihleri arasında toplam 52 ders saatinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri kişisel bilgi formu, video kayıtları, yarı-yapılandırılmış görüşme, araştırmacı günlüğü, öğrenci günlüğü, öğrenci ürün dosyası ve tutum ölçeği olmak üzere farklı veri toplama araçlarıyla toplanmıştır. Araştırmanın verileri betimsel analiz yoluyla çözümlenmiş ve elde edilen bulgular araştırma sorularına bağlı olarak yorumlanmıştır.Araştırma bulgularına dayalı ortaya çıkan sonuçlar şöyle sıralanabilir:?Araştırmada basamaklı öğretim programının C basamağında temel bilgi ve beceri gerektiren etkinliklere yer verilmiş ve öğrencilerin etkinliklere etkin bir biçimde katılım gösterdikleri görülmüştür. C basamağında öğrenciler kendilerinden beklenilen görevleri yerine getirmişlerdir. Öğrencilerin C basamağında yapılan etkinlikler yoluyla; eleştiri yapma, araştırma yapma, güncel sorunlara karşı duyarlı olma, meraklı olma, günlük yaşamla ilişkilendirme, yaratıcılık, sınıflandırma yapabilme, sorumluluk bilinci kazanma, özetleme becerisi edinme, yeteneklerini ortaya koyma ve empati kurma gibi becerilerinin geliştiği sonucuna ulaşılmıştır.?B basamağında öğrencilerin basamaklı öğretim programına uyum gösterdikleri ve uygulamayı benimsedikleri görülmüştür. Bu basamakta değerlendirme süreçlerinin öğrenciler tarafından benimsendiği gözlenmiştir. B basamağında yapılan etkinliklerin öğrencilerin rol oynama, tartışma yapma ve duyarlılık bilincinin gelişmesi becerilerine katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.?A basamağında öğrencilerin üst düzeyde düşünme becerilerini kullanarak verilen görevleri yerine getirdikleri görülmüştür. A basamağında daha karmaşık düşünme becerileri gerektiren etkinlikler, öğrenciler tarafından sunulmuş ve A basamağında öğrencilerin bireysel çalışma ve işbirliği yapma ile araştırma becerilerinin geliştiği sonucuna ulaşılmıştır.?Öğrenciler, basamaklı öğretim programı kapsamındaki öğretme-öğrenme sürecinde; etkinliklerin açık ve anlaşılır olduğunu, yaparak yaşayarak öğrenmenin gerçekleştiğini, etkinlik temelli öğretimin yapıldığını ifade etmişlerdir. Öğrenciler basamaklı öğretim programı ile feni daha çekici bulduklarını ve sevdiklerini, bu uygulama ile fen dersine daha etkin katılım gösterdiklerini belirtmişlerdir.?Araştırma kapsamında basamaklı öğretim programına dayalı uygulamaların, öğrencilerin Fen ve Teknoloji Dersine yönelik tutumları üzerinde istatistiksel bakımdan anlamlı bir etki yapmadığı görülmüştür.

The new trends in teaching-learning process aim to train the students, who search, question, criticize and most importantly have responsibility of their own learning. One of the approaches that can accomplish these goals in teaching-learning process is layered curriculum. The layered curriculum, in which learning areas are divided into layers, and in each layer students are expected to fulfill different tasks, is a student centered approach based on constructivist learning theory. As the main feature, the layered curriculum is based on the consideration that students are responsible of own learning. Thus, it contributes students to learn learning and activate them in this process.The aim of this study is to reveal how the layered curriculum is applied in primary education 5th grade Science and Technology Course. In line with this purpose, the study was designed as mixed method research design including both qualitative and quantitative research methods.The study was conducted with 24 students attending to 5/B at Hürriyet Primary Education school at the spring term of 2008-2009 academic years. The applications of layered curriculum were carried out within the contexts of 5nd grade Science and Technology Course units of ?Earth, sun, moon? and ?Let?s travel and know world of livings? for 52 class hours between 10. 03. 2009-08. 06. 2009. The data of the study was collected from multiple data collection instruments as personal information form, video records, semi-structured interviews, researcher and student journals, student portfolios and attitude scale. Then, the collected data was analyzed through descriptive analysis and the obtained findings were interpreted referring to the research questions.Consequently, the results of the study can be listed as:?In the study, the activities, which required basic knowledge and skill, were involved at C layer of layered curriculum and as a result, it was seen that the students actively participated to these activities. At C layer, the students fulfilled the expected tasks. Thus, it was concluded that by means of the activities at C layer, the students? skills such as criticizing, searching, being sensitive to current issues, being curious, relating with real life, creativity, classifying, having sense of responsibility, summarizing, displaying skills and empathizing were developed.?At B layer it was seen that the students adapted to layered curriculum and interiorized the application. Moreover, it was noticed that the students adopted the evaluation processes at this layer. Thus, it was concluded that the activities carried out at B layer contributed to the development of students? skills of role playing, debating and awareness.?At A layer, it was seen that the students fulfilled the given tasks using higher order thinking skills. At A layer, the activities which required more complicated thinking skills were presented by the students and it was obtained that the students? skills of individual work and cooperation via searching were developed.?The students stated that in teaching-learning process within the context of layered curriculum, the activities were clear and comprehensible, they could practice learning by doing and living and teaching based on activity were carried out. Furthermore, the students explained that through layered curriculum, Science course became more interesting and thus, they loved this course, besides, they participated to this course more with these applications.?In the study, it was obtained that the applications based on layered curriculum did not have any statistically significant effect on the students? attitudes towards Science and Technology Course.