Hypericum perforatum L. türünün genetik varyasyonu ve uçucu yağ bileşenlerinin toprak koşulları ile ilişkisi

Abstract

Eski çağlardan beri insan sağlığının iyileştirilmesinde bitkiler önemli bir yere sahiptir. İnsanlar bitkileri terapötik ve koruyucu amaçlarla doğal kaynaklı olmaları nedeni ile güvenilir görmekte ve bitkisel ürünleri bu nedenle kullanmaktadır. Tıbbi önem taşıyan ve geleneksel olarak kullanılan bu bitkilerden biri de Hypericum perforatum L.'dur. Halk arasında yanık ve yaraların iyileşmesini hızlandırmak amacıyla yaygın olarak kullanılan bu bitkinin yara iyileşmesi üzerindeki olumlu etkileri yapılan çalışmalarla kanıtlanmıştır. Bu tez kapsamında Hypericum cinsine ait H. perforatum L. türünün bulunduğu bölge itibari ile toprak koşulları ve genetik varyasyonun uçucu yağ bileşenleri üzerindeki etkisi araştırılmıştır.Deneysel çalışmalar ile H. perforatum L.'un uçucu yağ bileşenleri belirlenerek, toprak analizi ile toprak yapısı aydınlatılmış ve genetik özellikleri araştırılmıştır. Bu bitki için moleküler yapı ile toprak ve uçucu yağ bileşenleri karşılaştırması üzerine yapılmış çalışma sayısının az oluşu bizi bu araştırmaları yapmaya yöneltmiştir.H. perforatum L. bitkisi toplandıktan sonra toprak üstü kısımlarının serin ve nemsiz ortamda kurutulması sağlanmıştır. Kurutulan toprak üstü kısımlara Avrupa Farmakopesi'ne (2010) uygun olarak hazırlanmış Clevenger apareyi ile hidrodistilasyon uygulanmıştır. Hidrodistilasyon ile elde edilen uçucu yağın kompozisyonu GC/MS ile incelenmiştir.Moleküler düzeyde yapılan analizlerin ilk aşaması DNA izolasyonudur. Her bir bitkinin DNA'ları izole edilerek PCR'a hazırlanmış ve ardından DNA dizi analizleri yapılmıştır.Bitkilerin toplandıkları yerden 10 cm derinlikten toprak örnekleri alınarak, bu örneklerde toprak rengi, toprağın fiziksel analizi, pH'sı, toprakta bulunan tuz, kalsiyum karbonat, total azot (N), bitkiler tarafından kullanılabilir fosfor, organik madde, demir, bakır, çinko ve mangan miktar tayinleri yapılmıştır. Örneklerdeki mikro element miktarlarını belirlemek amacıyla da Eskişehir Toprak Araştırma ve Ekoloji Enstitüsü Laboratuvarı'ndaki Atomik Absorbsiyon aleti kullanılmıştır. Tüm sonuçların korelasyonu yapılarak birbirileri ile ilişkileri sonuçlandırılmıştır.Anahtar Sözcükler: H. perforatum L., Uçucu yağ, DNA, Toprak.

Since ancient times, plants have had a significant place in improving human health. People consider plants safe due to their therapeutic and protective purposes having natural origin and use herbal products for this reason. One of these medically important and traditionally used plants is Hypericum perforatum L. The positive effects of wound healing of this plant, which is widely used to accelerate the healing of burns and wounds among the population, have been proven by studies. In this thesis, soil conditions and genetic variation on essential oil components of H. perforatum L. species belonging to Hypericum genus were investigated.Essential oil components of H. perforatum L. were determined by experimental studies and soil structure was clarified by soil analysis and their genetic characteristics were investigated. Few number of studies on the molecular structure and the comparisons of soil and essential oil components for this plant has led us to do these investigations.Once the H. perforatum L. plant has been collected, it is ensured that the aerial parts are dried in a cool and humid environment. The dried aerial parts was hydrodistilled with a Clevenger device prepared in accordance with European Pharmacopoeia (2010). Volatile oil was obtained after hydrodistillation and its contents were examined by GC/MS.The first stage of analysis at the molecular level is DNA isolation. The DNA of each plant was isolated and prepared for PCR followed by DNA sequencing.Soil color, soil physical analysis, pH, salt in the soil, calcium carbonate, total nitrogen (N), phosphorus, organic matter, iron, copper, zinc and manganese available to plants can be obtained by taking samples of soil 10 cm deep from the place where the plants are collected. Quantity determinations were made. Atomic Absorption Instrument in Eskişehir Soil Research and Ecology Laboratory was used to determine the micro element quantities in the samples. Correlations of all results were performed and the results were concluded.Keywords: H. perforatum L., Essential oil, DNA, Soil.