Bitkisel drog monografı hazırlanması: Mentha spıcata l.

Abstract

Mentha spicata L., ülkemizde doğal olarak yetişen, Lamiaceae familyasından tıbbi ve aromatik özellikleri ile gıda, ilaç, kozmetik ve kimya sektöründe büyük öneme sahip bir türdür. Akdeniz, Güney ve Batı Avrupa, Rusya, Asya, Türkiye ve ABD'nin ılıman bölgelerinde yetişmekte ve yaygın olarak kültürü yapılmaktadır. Ülkemizde bahçe nanesi veya eşek nanesi olarak bilinen Mentha spicata subsp. spicata ile kıvırcık ismiyle bilinen Mentha spicata subsp. condensata doğal olarak yetişmektedir. Mentha spicata subsp. spicata sebze ve baharat olarak yüzyıllardır kullanılmaktadır. Tıbbi amaçlarla mide bulantısına karşı, gaz giderici, safra kanalı ve gastrointestinal sistem spazmlarında, öksürük ve soğuk algınlığı tedavisinde, aromatizan, irrite kolon sendromu, oral ve farenjiyal mukoza iltihabına karşı kullanılmaktadır. Aromaterapide inhalasyonla bulantı ve kusmaya karşı, haricen ise kas krampları ve baş ağrısında kullanım alanına sahiptir. Bahçe nanesinin karvonca zengin uçucu yağları hariç herhangi bir resmi farmakopede monografı bulunmamaktadır.Bu tez çalışmasında, ülkemiz için büyük önemi olan bu türün kalite standartlarının oluşturulması için Avrupa Farmakopesi formatında bir monograf hazırlanması amaçlanmıştır. Farklı bölgelerde yetiştiricilerden temin edilen kültür formları ile kurutulmuş kaba toz hazır örnekler botanik ve farmakognozik bakımdan incelenmiş, bazı sınır testleri yapılmış, ayrıca su distilasyonu ile elde edilen uçucu yağlarının kalitatif ve kantitatif analizleri gerçekleştirilmiştir. Bunun yanında, gıda olarak yaygın kullanımından yola çıkılarak, mikrobiyolojik kontrolleri ve taşıdığı rozmarinik asit miktarları ortaya konmuştur.Anahtar Sözcükler: Bahçe nanesi, Mentha spicata, Monograf, Avrupa Farmakopesi, Bitkisel drog

Mentha spicata L. is a species of natural importance in the food, medicine, cosmetics and chemical industries which grows naturally in our country having medical and aromatic properties from the Lamiaceae family. Mentha spicata is distributed in the Mediterranean, South and West Europe, Russia, Asia, Turkey and the temperate regions of the United States and is also cultivated. `Mentha spicata subsp. spicata` known as `Bahçe nanesi` or `Eşek nanesi` and `Mentha spicata subsp. condensata` known as `Kıvırcık` are plants that grow naturally in our country.Mentha spicata subsp. spicata has been used as vegetables and spices for centuries. It is used for nausea, as carminative, aromatizing, against gall blader canal and gastrointestinal system spasms, irritable colon syndrome, heavy coughing, cold treatment, oral and pharyngeal mucosa inflammation. It is also used in aromatherapy and for nausea and vomiting, external muscle cramps and headache. ''Bahçe nanesi'' has no monograph in any official pharmacopoeia, except for its carvon-rich essential oils. In this thesis, it is aimed to prepare a monograph in the format of European Pharmacopoeia to establish the quality standards of this species which is of great importance for our country. Fresh specimens that have been collected from farmers and dried samples ready to consumption have been examined in terms of pharmacognosy and botanical characteristics; some limit tests has been carried out and it's essential oil has been extracted by water distillation and analyzed. In addition, microbiological controls were performed and the amounts of rosmarinic acid it contains were determined, based on its widespread use as food.Keywords: Bahçe nanesi, Mentha spicata, Monograph, European Pharmacopoeia, Bitkisel drog