Exile days of Abdülhamid II in Selonica (1909-1912) and confiscation of his wealth

Abstract

IX ÖZET Bu çalasına ilk bakışta birbirinden bağımsız gibi görünen, içice geçmiş iki ayrı bölümden oluşuyor. Birinci bölümde II. Abdülhamid' in Selanik' deki sürgünlük günlerini (1909-1912) inceledim. Bu bölümde, II. Abdülhamid ' in Yıldız Sarayı' ndan çıkarıldığı 27 Nisan 1909 akşamı trenle Selanik 'e götürülmesi ile Selanik Bulgar ve Yunan Orduları tarafından kuşatılınca` Alman Konsolosluğu' nun Lorelei yatı ile 1 Kasım 1912 sabahı erken saatlerde Beylerbeyi Sarayı 'na getirilmesi arasında, sürgünde geçirdiği 1278 günün hikayesi anlatılıyor. Olayların yer yer senaryo akışı şeklindeki kronolojik anlatımını sık sık bölerek, II. Abdülhamid ' in Selanik 'de ikamet ettiği Alâtini Köşkü; neden sürgüne ve neden özellikle Selanik 'e gönderildiği; Selanik 'de yaşadıkları ve düşündükleri; sürgündeki muhafızları ve doktorları; ve Sultan Mehmed Reşad'm Rumeli gezisi sırasında kendisine selam-ı şahane göndermesi gibi altbaşlıklara yer verdim. Böylece okuyucuya yalnızca bir olay örgüsü anlatmakla kalmayıp, olayların neden ve nasıl geliştiği hakkında bir fikir vermeyi de başardığımı umuyorum. İkinci bölümde, birinci bölümde anlatılan zaman dilimi içerisinde geçen bir olayı ele aldım: II. Abdülhamid ' in servetine çeşitli vesilelerle el konulması, veya Abdülhamid ' in o dönemde yazdığı `Devlet ve Millet ve Mebûsan ve Askere Hitaben Arz-ıX Halimdir,` başlıklı mektupda da dediği gibi müsadere edilmesi. Bu bölümde Yıldız Sarayı 'nın yağmalanması; adına istikraz-ı dahili yapılması karşılığında gelirlerini Maliye Nezareti 'ne bırakmış olduğu gayrımenkullere el konulması; çeşitli yerli ve yabancı bankalarda bulunan nakid ve hisse senetlerini İkinci ve Üçüncü Ordular adına kullanılmak üzere bağışlamak zorunda bırakılması; Yıldız Sarayı 'nda ele geçen paralarına el konulması; yine Yıldız Sarayı 'nda bulunan mücevherlerinin geliri Donanma-i Osmanî İane-i Milliye Cemiyeti 'ne bırakılmak üzere Paris 'de haraç mezat satılması; ve ölümünden sonra Beylerbeyi Sarayı 'nda bulunan para ve mücevherlerin hikayesi anlatılıyor. Bir yandan müsaderenin yasallığını irdelerken, öte yandan ele geçen servetin mikdarını ölçmeye çalıştım. Bu bölümün son kısmında ise II. Abdülhamid ' in varislerinin bu servetin hiç olmazsa bir kısmını kurtarmak için yaptıkları girişimler anlatılıyor.

VI 1 ABSTRACT This study. is composed of two chapters on two different topics. They seem like independent topics at first glance, however, they are in fact interwoven with each other. in the first part, I have studied the exile days of Abdülhamid II in Selonica (1909-1912). This chapter is a narrative of the 1278 days he had spent in exile, between the night of 27 April 1909 when he was taken to Selonica with a train, and early morning of 1 November 1912 when he was brought to the Beylerbeyi Palace with the Lorelei yacht of the German Embassy, while Selonica was under the siege of the Bulgarian and Greek Armies. I have stopped the chronological narrative of the events similar to the flow of a scenario, and put subsections on: the Alâtini Kiosk where he resided in Selonica; why he was exiled and why Selonica was chosen; his life and thoughts in exile; his guards and doctors in Selonica; and the excursion of Sultan Mehmed Reşad to Macedonia and the `Salute of the Sultan.` Thus, I hope I did not only narrate events, but also managed to give an idea to the reader about how and why those events had happened. In the second part, I have studied a phenomenon happened in the same time period that I have focused in the first part: in several ways, Abdülhamid' s wealth was seized, or confiscated, as he had written in a letter titled `My Petition to the State, Nation,vııı Parliament, and Soldiers.` In this chapter, I have worked on the plunder in the Yıldız Palace; seizure of the real estates, which were left to the use of Ministry of Finance as a guarantee for a loan in his name; the forceful donation of his money and shares in national and foreign banks to be used for the Second and Third Armies; seizure of his money found in the Yıldız Palace; the auction of the jewelry found in the Yıldız Palace, for the benefit of the Donanma-i Osmanî İane-i Milliye Cemiyeti; and the story of the money and jewelry found in the Beylerbeyi Palace after his death. I have questioned the legitimacy of the confiscation, while I have tried to calculate the amount of the wealth seized. In the last part of this chapter, I have worked on the attempts of Abdülhamid II 's inheritors, to save at least some part of this wealth, after his death.