19. yüzyılda İstanbulda ücretler ve fiyatlar

Abstract

19. yüzyıl, Osmanlı Devleti'nde iktisadi, idari ve sosyal değişimin kendini göstermeye başladığı önemli bir devredir. Batı iktisadi düşüncesi içerisinde ortaya çıkan iktisadi fikir akımları, düşünce özürlüğünün de etkisiyle Osmanlı iktisadi fikirlerini etkilemiş, Osmanlı Devleti kendi geleneksel devlet anlayışından modern merkeziyetçi devlet tipini benimsemeye başlamıştır. Osmanlı ekonomik yapısı içerinde yeri yadsınamayacak öneme haiz kavramlar, Batı referansı kapsamında yeniden tartışılmaya başlanmıştır. Ekonomik kavramlar içerisine işçi sınıfı, ücret-ücretli, grev vb. kavramlar dâhil olmaya başlamıştır.Bu çalışmada 19. yüzyıla ilişkin elde edilebilen kaynaklar ışığında İstanbul'da oluşan ücret ve fiyatlar incelenmiştir. 19. yüzyılda İstanbul'daki ücretler ve fiyatlar günümüz çağdaş terimleriyle irdelenerek döneminin gerekleri, ihtiyaçları ve sosyal yapısı beraber ele alınmıştır.19. yüzyılda İstanbul'da ücretlerin işçilerin vasfına göre değiştiği ve emeğin vasfının ücretlerin en temel belirleyicisi olduğu görülmüştür. Fiyatlar ise Osmanlı Devleti'nin izlediği narh politikası kapsamında kontrol altında tutulmaya çalışılmıştır. Fiyat yükselişlerinin arkasında ise tağşişler, ürün arzı ve dünya ekonomisindeki konjonktürel daralmalar yatmaktadır. 19. yüzyılda ücretler ve fiyatlar yükselme göstermektedir. Modern enflasyon tanımına göre ise bu fiyat yükselişleri enflasyondan ziyade fiyat kıpırdanması şeklindedir.

19th century is an important era, throughout which economical, administrational, and social changes began to emerge in Ottoman State. Currents of economic ideas, having cropped up in Western economic thought, influenced Ottoman economic ideas by virtue of freedom of thought, and Ottoman State began to adopt modern centralist statehood in place of its unique traditional state notion. Stubbornly significant concepts within Ottoman economical structure began to be reviewed in terms of Western references. Such concepts like labor class, wage-wage earner, strike began to penetrate into economic concepts of the period.In this study, wages and prices having been originated in 19th century İstanbul in light of the respective sources at hand. Having the wages and prices in 19th century İstanbul examined by means of relevant contemporary terms of today, requirements, needs, and social structure of the period have altogether been discussed.It has been seen that, wages in 19th century İstanbul were varied as per the qualities of the workers, and that the quality of labor was deemed to be the essential determinant of wages. Prices, meanwhile, tended to be kept under control by means of Ottoman State?s official price-fixing policy. Debasements, products supplies, and cyclical constrictions in the world economy have been found to be the underlying factors of price increases. Wages and prices have been seen to be on the rise throughout 19th century. In terms of contemporary definition of inflation, such increases in prices are in the form of slight moves, rather than inflation.