Hekimbaşı Abdülaziz Efendi`nin Güfte Mecmuası`ndaki şarkılar

Abstract

Bu çalışmada konu olarak XVIII. yüzyılın en geniş repertuarına sahip güfte mecmualarından biri olan Hekimbaşı Güfte Mecmuası'ndaki şarkılar ele alınmıştır.Yapılan değerlendirmede mecmuadaki elli dokuz makamın kırkında bulunan şarkılar bölümünde toplam 426 şarkı tespit edilmiştir. Bu şarkılardan bestekârı belli olanların sayısı 333'tür. En fazla beste 100 şarkı ile hânende, bestekâr ve şair olan Hasan Ağa'ya aittir.Mecmua'da bulunan diğer önemli bestekârlar arasında Itrî, Tosunzâde, Es'ad Efendi, Bekir Çavuş, Hafîz Post, Abdülbâk? Ağa, Derviş Ömer, Âşık Ömer gibi önemli isimleri sayabiliriz.Şarkıların makamlarına göre yapılan tasnifinde ise ağırlığın elliikişer şarkı ile Bayâtî ve Hüseynî makamlarına ait olduğu ve 345 şarkının devr-i revân usûlünde bestelendiği belirlenmiştir.Mecmua'da güfte şairlerinin arasında Nedîm, Vehbî, Lebib, Samî, Macid, Mahtumî gibi ünlü isimleri ve Şerîf Reşid, Abdî, Hasan Ağa gibi bestekâr şairleri tespit ettik.Mecmua, devrin önemli bestekârlarının bestelerini, şairlerini, bugün kullanılmayan makamları ve mehter usûllerini nakletmesi bakımından önemlidir.

In this study, the songs in Lyric Magazine by Chief Physician, which is among the lyric magazines of XVIIIth century with the widest repertoire, are handled as the theme.During the evaluation, it is determined that there are 426 songs at songs section which is found in forty makams out of fifty nine in the magazine. Only 333 of those songs?composers are known. The highest amount of compositions, namely 100 songs belong to Hasan Ağa who is a singer, composer and poet.Among other important composers in the Magazine, Itrî, Tosunzâde, Es?ad Efendi, Bekir Çavuş, Hafîz Post, Abdülbâk? Ağa, Derviş Ömer and Âşık Ömer can be listed.In terms of classification of songs according to their makams, highest amounts are on Bayatî and Hüseynî makams each having 52 songs and it is determined that 345 songs are composed with devr-i revan usûl.In the Magazine, it is indicated that among lyric poets there are important names like Nedîm,Vehbî, Lebib, Samî, Macid,Mahtumî and composer poets like Şerîf Reşid, Abdî and Hasan Ağa.The Magazine is very important because it delivers the important composers? compositions, poets, makams that are no longer in use and mehter usûls of its period.