Ebeveynlerin çocuklarına kullandıkları tamamlayıcı alternatif tedavi yöntemlerine ilişkin pediatri hemşirelerinin bilgi, deneyim ve tutumları

Abstract

Araştırma, ebeveynlerin çocuklarına kullandıkları tamamlayıcı ve alternatif tedavi (TAT) yöntemlerine ilişkin pediatri Hemşirelerinin bilgi, deneyim ve tutumlarını değerlendirmek amacıyla, tanımlayıcı olarak yapılmıştır.Araştırmanın uygulanabilmesi için (Nomenclature of Territorial Units for Statistics) İstatistikî Bölge Birimleri Sınıflandırması 1 verilerine göre Türkiye'de belirlenen 12 bölgenin her birinden Türkiye İstatistik Kurumu'na göre nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bir il seçilmiştir. Belirlenen her ilden çocuk yatak kapasitesi en fazla olan bir üniversite hastanesi ve Sağlık Bakanlığı'na bağlı bir çocuk hastanesi ya da devlet hastanesi araştırmaya alınmıştır. Araştırma hastanelerin pediatri servislerinde çalışan 1450 (%71.3) (Güç analizi %98) hemşire ile yapılmıştır. Araştırma verileri, Haziran 2013- Şubat 2014 tarihleri arasında araştırmacı ve belirlenen anketörler tarafından anket formu kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada, pediatri hemşirelerinin %98.1'inin en az bir TAT yöntemini bildikleri ve %90.6'sının yaşamları boyunca bir veya birden fazla TAT yöntemini kullandıkları saptanmıştır. Bununla birlikte, hemşirelerin TAT yöntemlerinden en fazla dua etme (%96.3), masaj (%91.3) ve vitaminleri (%86.6) bildikleri, kullandıkları ve etkili olarak yararlandıkları belirlenmiştir. Pediatri hemşirelerinin TAT yöntemleri hakkında bilgiyi en fazla medyadan ve internetten aldıkları belirlenmiştir. Araştırmada, pediatri hemşirelerinin %76.3'ünün `hastaya TAT yöntemleri hakkında bilgi vermenin hemşirenin sorumluluğundadır`, %92.7'sinin `bireylerin sağlığına zararlıdır` ifadelerine katılmadığı saptanmıştır. Pediatri hemşirelerinin `%86.6'sının `hasta ve yakınlarını TAT yöntemlerini kullanmak mutlu eder`, %60.6'sının `yasa ve yönetmeliklerle sınırlandırılmalıdır` ifadelerine katıldığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, pediatri hemşirelerinin TAT yöntemlerine yönelik olumlu tutum içerisinde olduğu saptanmıştır. Pediatri hemşirelerinin yaklaşık yarısı hastalardan öykü alırken TAT yöntemlerini sorgulamadıkları ve ebeveynlerin çocuklarına kullandıkları TAT yöntemleri hakkında kendilerine bilgi vermediklerini ifade etmişlerdir. Bununla birlikte, pediatri hemşirelerinin %40.2'si ebeveynlere çocuklarına kullanmaları için TAT yöntemlerini önerdiklerini bildirmişlerdir. Pediatri hemşirelerinin sıklıkla ebeveynlere en çok önerdikleri TAT yöntemleri arasında dua etme (%47.9) ve masaj (%46.1) gelmektedir. Araştırmada, pediatri hemşirelerinin TAT yöntemleri ile ilgili olumsuz deneyimlerinde ebeveynlere bilgi verdikleri, olumlu deneyimlerinde ise destekledikleri belirlenmiştir.Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda; pediatri hemşirelerine TAT yöntemleri ile ilgili kursların, hizmet içi eğitim programlarının düzenlenmesi, hemşirelik müfredatında yer verilmesi, kliniklerde TAT yöntemlerinin yer aldığı veri toplama formlarının oluşturulması ve kanıta dayalı araştırmalara daha fazla ağırlık verilmesi önerilmektedir. Anahtar kelimeler: Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi, Pediatri hemşiresi, Çocuk, Ebeveyn, Bilgi, Tutum

The purpose of this descriptive study was to assess knowledge, experience and attitudes of pediatric nurses regarding the complementary and alternative medicine (CAM) methods used by parents for their children.In order to conduct the study, one province with the highest population rate in Turkey was chosen according to TurkishStatistical Institute from each of the 12 regions in Turkey specified according to data of Nomenclature of Territorial Units for Statistics 1. From each one of the specified provinces, one university hospital with the highest child bed capacity and a children's hospital or state hospital affiliated with the Ministry of Health were included in the study. The study was conducted with 1450 (71.3%) (Power analysis %98) nurses working at the pediatric services of the hospitals. Data of the study were collected by researchers and specified interviewers between June 2013 and February 2014 by using a questionnaire. In the study, it was determined that 98.1% of the pediatric nurses knew at least one CAM (complementary and alternative medicine) method and 90.6% used one or more CAM method(s) during their lifetimes. However, it was determined that the most common CAM methods that the nurses knew, used, and effectively benefitted were praying (96.3%), massage (91.3%), and vitamins (86.6%). It was reported that the most common sources which pediatric nurses obtain information about CAM methods were media and internet. In this study, 76.3% of the pediatric nurses did not agree with the statement `nurses are responsible for informing the patient about CAM methods`, and 92.7% did not agree with the statement `it is unhealthy for individuals`. It was also reported that 86.6% of pediatric nurses agreed with the statement `patients and their relatives become happy for using CAM methods`, while 60.6% agreed with the statement `it should be restricted with laws and regulations`. Nevertheless, it was determined that pediatric nurses had a positive attitude towards CAM methods. Approximately half of the pediatric nurses stated that they did not question CAM methods while taking history of patients and they were not informed about the CAM methods used by parents for their children. However, 40.2% of pediatric nurses indicated that they did recommend CAM methods to parents to use for their children. The CAM methods most frequently recommended by pediatric nurses to parents were praying (47.9%) and massage (46.1%). In this study, it was determined that pediatric nurses informed parents in case of their negative experiences regarding CAM methods, and they supported parents in case of their positive experiences.In parallel with the results obtained from the study, it is recommended for pediatrics nurses to organize courses and in-service training programs regarding CAM methods, involve them in nursing curriculum, create data collection forms involving CAM methods in clinics and concentrate more on the evidence-based research. Key Words: Complementary and Alternative Medicine, Pediatric Nurses, hild, Parents, Knowledge, Attitude.