Seyyid Yahya Şirvani`nin Şifaü`l-Esrar eserinde benlik eğitimi

Abstract

Tasavvuf geleneğinde benlik, her zaman göz önünde tutulup eğitilip, hâkim olunması gereken ve bütün kötülüklerin kaynağı olan öz varlık olarak kabul edilmiştir. Mutasavvıflar benliğin daha iyi tanınıp bilinmesi, ona karşı tedbirli olunması ve de devamında onun karşısında muvaffakiyet elde edilmesinin çareleri hakkında birçok eser kaleme almışlardır. Bu mutasavvıflardan bir tanesi de XV. asırda yaşamış Seyyid Yahya Şirvani'dir. Onun Şifaü'l-Esrar eseri, Azerbaycan sahasında yazılan ilk tasavvufî eserdir.Bizim çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Halvetiyye yolunun ikinci piri olarak anılan Yahya Şirvani'nin hayatı, tesirleri ve eserleri sunulmuştur. İkinci bölümde benlik kavramı, benliğin eğitimi, eğitim yöntemleri gibi konular üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde de Şirvani'nin tek Türkçe eseri olma özelliğini taşıyan Şifaü'l-Esrar tanıtılmış, Şifaü'l-Esrar'da benlik kavramı ele alınmış ve bu eser temelinde benlik eğitiminin ilkeleri açıklanmıştır. Sonuç olarak Şifaü'l-Esrar incelemesinden hareketle karakter eğitimi ya da değerlerle eğitim hususunda bu edebî eserin üstlendiği misyon ortaya konmuştur.Anahtar Kelimeler: Benlik, Eğitim, Terbiye, Tasavvuf, Şifaü'l-Esrar.

In the tradition of Sufism, self has always been considered as the core-being which is the source of all evil and which must be educated, controlled and kept in view.The Sufis had written many detailed books about the soul to make it known better and to be cautious and protected against it. One of these Sufis is Seyyid Yahya Shirvani, who lived in Asia in the 15th century. His work `Shifau'l-Esrar` is the first Sufistic work in the field of Azerbaijan.In this work that consists of three chapters; in the first chapter Halvetiyye's second skheik Yahya Shirvani's life, his influences and works are presented. In the second chapter it is focused on some subjects as the concept of self, self-education and its education methods. In the third chapter, Shirvani's only Turkish work Shifau'l-Esrar is introduced, the concept of self is handled and based on his work the principles of self-education are explained. As a result, with reference to the study of Shifau'l-Esrar, the mission of this literary work in terms of the education of character or education by the values is emerged.Keywords: Self, Education, Training, Sufism, Shifau'l-Esrar.