Alzheımerlı hastaların mr görüntülerinde corpus callosum`un morfometrik olarak incelenmesi

Abstract

Alzheimer hastalığı yaşlılıkla beraber ortaya çıkan ve ilerleyen dönemlerde beyinde ciddi hasarlar meydana getiren nörolojik bir rahatsızlıktır. Günümüzde hastalığın erken safhada teşhisi, hangi evrede olduğu, tedavisine karar verilmesi gibi soruların cevapları beyin yapısını oluşturan bölümlerinde doku kayıplarının hesaplanması noktasında yoğunlaşmaktadır.Corpus callosum (CC) kalın miyellinli liflerden oluşan sağ ve sol beyin hemisferlerindeki ilgili merkezleri birbirine bağlayan aynı zamanda hemisferler arasında bilgi alışverişini sağlayan en büyük ve en önemli yoldur. Kortikal bölgedeki nöronların veya serebral beyaz cevherin hasarında CC morfolojisi de etkilenir. Corpus callosum'un gelişimini tamamlanmasından sonra ortaya çıkacak defektler hemisferler arasındaki nöronsal aktarımı zayıflatacak ve hastaların bilişsel kapasitelerini etkileyecektir. Bu sebeple çalışmamızda, AH'de CC ile ilgili morfometrik ölçümlerin sağlıklı bireylere göre değişiminin saptanması ve AH'nin evrelerine göre ortaya çıkan değişimin regresyon formulünün ortaya konması amaçlanmaktadır.Çalışma kapsamında, 2010-2016 yılları arasında nöroloji polikliniğine başvuran 100 hastanın beyin MRG görüntüleri değerlendirilmiştir. Klinik değerlendirme sonucunda AH tanısı konan ve tedavisi devam eden, yaşları 50 ile 80 arasında değişen 40 erkek ve 40 kadın hasta ve kontrol grubu olarak da 10 erkek, 10 kadın sağlıklı birey çalışmaya dahil edilmiştir. Elde edilen beyin MR görüntülerinde yaş, cinsiyet ve AH evresi ve ilk ve son MRG görüntüleri arasındaki fark CC ölçümleri, CC çevre ölçümleri, CC alan ölçümleri, CC açı ölçümleri ve beyin yapısına ait parametreler değerlendirilmiştir. Ayrıca çalışmamızda AH evresi ile CC ölçümleri arasında corpus callosum genişliği (CCG) arasında CCG=6.974-(0.599*AH evresi), corpus callosum genişliğinin corpus callosum'un uzunluğuna oranı (CCG/CCU) arasında CCG/CCU =0.098-(0.009*AH evresi), genu genişliği-1 (GG1) arasında GG1=11.211-(0.748*AH evresi), maximum splenium genişliği (SGMAX/CCU) arasında SGMAX/CCU=0.172-(0.008*AH evresi) iken CC çevre ölçümünden maximum splenium genişliğinin beyin uzunluğuna oranı (SGMAX/FOU) arasında SGMAX/FOU=0.082-(0.005*AH evresi) ve beyin volümü ile BOS=382.176+(74.44*AH) evresi, parankim doku miktarı ile total beyin hacim miktarına oranı (P/T ) arasında P/T=0.731-(0.054*AH evresi); alan ölçümleri ile splenium'un alanı (SA) ölçümünün cinsiyetler arasında SA=237.591-(27.208*Cinsiyet) gibi regresyon formülleri ortaya konulmuştur.Çalışmamız sonucunda ortaya konan verilerin 50 ile 80 yaş aralığında yaş, cinsiyet ve AH evreleri ile ilgili referans değerler olarak değerlendirilebileceği düşünmekteyiz. Hastanın klinik bulgularının değerlendirilmesi aşamasında ise elde ettiğimiz regresyon formüllerinin kullanılmasının, AH'nin evresini hakkında daha net bilgiler vereceği kanaatindeyiz.Anahtar kelimeler: Alzheimer, Corpus callosum, BOS

Alzheimer's disease is a neurological disease which appears by aging and cause severe damages on the brain during advanced stages. Recent answers of the questions such as early diagnosis, stage, treatment decision of the disease focus on estimation of tissue loss of the sites constituting the brain.Corpus callosum (CC) which comprises of thick myelinated fibers is the largest and most important path connecting the relevant centers on right and left brain as well as enabling information exchange between the hemispheres. Mophology of CC is also affected by damage of the neurons on the cortical region or cerebral white matter. Possible defects after completion of corpus callosum development would debilitate neuronal transfer between the hemispheres and affect cognitive capacity of the patients. Therefore, the aim of the present study was to detect the modification of morphometric measurements of CC in AD when compared with healthy individuals and to reveal a regression formula of the modification appeared according to stages of AD.Within the scope of the present study, cerebral MRI images of 100 patients who referred neurology polyclinic between 2010 and 2016 were evaluated. The patient group included 40 male and 40 female patients with an age ranging between 50 and 80 years who were diagnosed with AD whereas 10 healthy males and 10 healthy females were included as the control group. Age, gender, stage of AD, the difference of CC measurements between first and last MRI images, CC circumference measurements, CC site measurements, CC angle measurements and parameters of the cerebral formation were evaluated in the MRI images obtained. A regression formula was revealed from AD stage and CC measurements as corpus callosum width (CCW) and CCW=6.974-(0.599*AD stage); proportion of corpus callosum width to corpus callosum length (CCW/CCL) and CCW/CCL=0.098-(0.009*AD stage); genu width 1 (GW1) and GW1=11.211-(0.748*AD stage) and maximum splenium width (SWMAX/CCL) and SWMAX/CCL=0.172-(0.008*AD stage). Proportion of maximum splenium width to cerebral length (SWMAX/FOU) was found through the formula SWMAX/FOU =0.082-(0.005*AD stage) and cerebral structure and CSF=382.176+(74.44*AD stage); proportion of parenchymal tissue quantity to total cerebral volume (P/T) through the formula P/T=0.731-(0.054*AD stage). From area measurements, regression formula between area of the splenium (AS) and genders was found as AS=237.591-(27.208*Gender). We believe that the data obtained in the present study may be used as reference values related to the age between the age range of 50 and 80 years, gender and stages of AD. Use of regression formulas that we obtained during evaluation phase of the clinical findings of the patients may provide more precise information about stage of AD.Key words: Alzheimer's, Corpus callosum, Cerebrospinal fluid