Ameliyata alınan mekanik barsak tıkanıklıklarında mortaliteye etki eden faktörler

Abstract

ÖZET Mekanik barsak tıkanması sık rastlanan, teşhis ve tedavisinde zorluklar bulunan cerrahi problemlerdir. Bu çalışmanın amacı ameliyata alınan mekanik barsak tıkanıklı hastalarda mortaliteye etkili faktörleri ortaya koymak ve mortaliteyi azaltmak için hasta ile ilgili hangi faktörlerin dikkate alınması gerektiğini irdelemekti. Ocak 2002 - Aralık 2004 tarihleri arasında kliniğimize barsak tıkanıklığı tanısıyla başvuran 96 hastanın retrospektif verileri incelendi. Hastaların yaş, cinsiyet, etyolojik tanılan, eşlik eden hastalıklar, barsakta nekroz varlığı, ameliyat öyküsü, tıkanma seviyesi, hastanın preoperatif dönemde genel durumu, başvuru süresi, laboratuar değerlerinden hemaokrit düzeyi, beyaz küre düzeyi, Albumin düzeyi, hastanın beslenme durumu, yatış süresi ve sonuçlarla ilişkili veriler toplandı. En sık etyolojik nedenler sırasıyla yapışıklıklar, maligniteler, inkarsere heni ve volvulus'tur. Mekanik barsak tıkanması tanısıyla ameliyata alınan hastalarda acil cerrahi girişim ciddi morbidite ve mortaliteye neden olabilmektedir. Bu çalışmada hastaların 65 'i erkek 31 'i kadındı. Toplam yaş ortalaması 49(yaş aralığı: 16-95). Hastanede yatış süresi ortalama 10,05gün; dağılım 1-52 gündü. Elde ettiğimiz verilere dayanarak sonuçları incelediğimizde ileri yaş(P<0,05), ek hastalık varlığı (P<0,01), barsakta nekroz varlığı(P<0.05) preoperatif hastanın genel durumunun kötü oluşu(konfüze veya kapalı) ve şok varlığı (P<0,01) olduğunda mortaliteye istatistiksel olarak anlamlı etkisinin olduğu görüldü. Laboratuar değerlerinden albumin düzeyi düşüklüğü, üre-kreatin yüksekliği (P<0.05) mortaliteye etkili, istatistiksel olarak anlamlı faktörler olarak bulundu. Hastaların cinsiyet, tıkanma seviyesi, ameliyat öyküsü, hastanın hastaneye başvuru süresinde gecikme gibi parametreler mortaliteye etkisi ölen hastalarda ölmeyen hastalara göre istatistiksel olarak anlamlı değildi. Kaybedilen 9 hastanın 7'si erkek, 2'si kadındı. Ölen 9 hastanın 8'inde ek hastalık vardı. Bu hastaların 4'ü kardiak,2'si pukmoner l'i diabet, l'i hem kardiak hem diabeti ek hastalığı mevcuttu. Bu hastalarda mortalite nedenleri ek hastalık zemininde gelişen problemlerinden kaybedildi. Bir hastanın da ek hastalığı yoktu. Bu hastada multi organ yetmezliğinden öldü. Ölen hastaların ortalama yaş 67 idi. Mortalite oranımız %9,4 idi Mekanik barsak tıkanıklı hastalarda değerlendirme ve tedavisinde hasta ile ilgili faktörlerin dikkate alınması gerektiği sonucuna varıldı. 25

SUMMARY Mechanic bowel obstruction is common surgical problem confronting surgeon with diagnostic and treatment difficulties. The aim of this study was to define factors effecting mortality in patients with bowel obstruction. The medical records of 96 patients with bowel obstruction undergone operation in the department of surgery was evaluated for age, gender, diagnosis, associated illnesses, the presence of necrosis in bowel, surgical history, the level of obstruction, the preoperative status of the patients, application time to hospital, laboratory investigation (white blood cell, hematocrit, albumin), the status of feeding, duration of hospital stay, retrospectively. The most common reason for obstruction was intestinal adhesion followed by malignancy, incarcerated hernia, and volvulus. Mortality rate increase in Emergency surgery for mechanical bowel obstruction. Among 96 patients, 65 were male and 31 were female. The mean age of patients was 49 (range, 16-95). The mean duration of hospital stay was 10 days (range, 1-52 days). Factors effecting mortality were found as follows: old age (p<0.05), associated other illnesses (p<0.01), the presence of bowel necrosis (p<0.05), and bad preoperative status of patients coma, shock (p<0.05). Ages, gender, level of obstruction, history of previous surgery, delay to apply to hospital were also affected mortality but these differences were not significant statistically. The overall mortality rate was %9,4 with 9 dead patients (7 male, 2 female). The mean age of dead patients was 67. Associated other illnesses were present in 8 of this lost patients and this were as follows: cardiovascular disorders (4 patients), pulmonary disorders (2 patients), diabetes (1 patient), cardiovascular disorder and diabetes (1 patient). We arrived to conclusion that factors related to patient are important for diagnosis and treatment of bowel obstruction. 26