Ergenlerde kendilik algısının demografik değişkenlere göre değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Kendilik algısı ve cinsiyetler arası farklılığı araştıran çalışmalarda, kendilik algısının kız ve erkeklerde alanlara göre farklılaştığı konusunda sonuçlar bildirilmektedir. Ergenlerde kendilik algısının yaş gruplarına ve cinsiyete göre dağılımım saptamak amacıyla yapılan bu çalışmaya 386 kişi alınmıştır. Mayıs- Haziran 2001 tarihleri arasında ergen grubu olarak adlandırılan gruba dahil olma ölçütlerini karşılayan, çalışma yapıldığı sırada okulda bulunan ve katılmayı kabul eden denekler arasında random olarak seçilen öğrencilere demografik veriler anketi ve EKAP uygulanmıştır. Verilerin analizi sonucunda kız öğrencilerin okul yeterliliği, yalan arkadaşlık, alt ölçeklerinde; erkek öğrencilerin ise atletik yeterlilik, fiziksel görünüm, iş yeterliliği alanlarında istatistiksel açıdan anlamlı derecede daha yüksek puan aldıkları saptanmıştır. Yaş gruplarına bakıldığında, 14 yaş grubunun diğer yaş gruplarına göre `toplumsal kabul görme`, `romantik çekim` ve `yakın arkadaşlık` alt ölçeğinde daha düşük puanlar aldığı, yaş grubu ilerledikçe özellikle 16 yaş ve üstü gruplarda bu alanlarda daha olumlu kendilik algılarının olduğu saptanmıştır. Yaş gruplarıyla paralel olarak, ortaokul ve lise öğrencileri şeklinde eğitim düzeyine göre gruplara ayrıldığında, lise öğrencilerinin okul yeterliliği, toplumsal kabul görme, fiziksel görünüm, romantik çekim, yakın arkadaşlık ve kendine verdiği değer alt ölçeklerinde kendilerini daha olumlu algıladıkları saptanmıştır. 71

SUMMARY The studies that explored the relation between self-perception and gender have found that girls and boys are different in some domains of self-perception. In this study, self-perception is explored whether the self-perception profiles of the adolescents are different according to age, sex and incoming groups. Self-Perception Profile for Adolescents (SPPA) and a questionnare was applied to the students who accepted to attend the study between May and July, 2001. The students were selected randomly from three different school. At the end of statistical analysis, scholastic competence, close friendship domains of the girls were found to be significantly higher; athletic competence, physical appearance, job competence domains were found to be significantly higher in boy's group. In age groups, the adolescents in fourteen age group, were found to be significantly lower in the domains of social acceptance, romantic appeal, close friendship. 72