6306 sayılı yasa kapsamında kentsel dönüşüm süreçlerinin kentsel kamusal mekan üzerinde etkileri

Abstract

Kentleşme ile birlikte kentler sürekli bir değişim ve dönüşüm yaşamakta, ülkemizde de 2000 yılı sonrasında gündeme gelen afet riski ile beraber gerekli yasal düzenlemeler yapıldığı ve özellikle kent merkezlerinde bulunan düzensiz ve sağlıksız bir şekilde yapılaşmış alanlarda dönüşüm projeleri yoğun olarak uygulanmaya çalışıldığı görülmektedir. Kentsel dönüşümün fiziksel ve toplumsal açıdan sağlıklı ve güvenli çevreler oluşturma amacı ile sürdürülebilir kentsel gelişme birbirini kapsayacak şekilde doğrudan ilişkili olmaktadır. Bu kapsamda sürdürülebilirlik literatürü ve sürdürülebilir kentsel dönüşüm olgusu araştırılarak uluslararası ve ulusal boyutta ele alınmış ve bu konuda oluşturulan bir takım göstergeler incelenmiştir. Çalışmada kentsel dönüşüm ve sürdürülebilirlik ilişkisi gösterge/kriterler yolu ile kurulmaya çalışılmıştır. Yapılan değerlendirmeler doğrultusunda `kentsel dönüşüm uygulamalarında sürdürülebilirlik kriterleri` belirlenmiştir. Çalışma alanı olarak İstanbul kentinde seçilen dört adet kentsel dönüşüm projesi, belirlenen bu kriterler çerçevesinde ekonomik, toplumsal, çevresel ve fiziksel açılardan değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme çerçevesinde belirlenen çalışma alanlarının kentsel kamusal mekan açısından yeterlilikleri incelenmiştir.Son olarak, bu çalışmada yapılan değerlendirmeler ile birlikte kentsel dönüşüm projelerinin sürdürülebilirliği ve uygulanabilirliği için yol haritası oluşturmak ve bu doğrultuda kriterler belirlemenin önem taşıdığı görülmüştür. Dönüşüm projelerinin kentsel kamusal mekanlar ile birlikte sağlıklı çevreler oluşturarak sürdürülebilir olabilmesi adına uygulanmakta olan dönüşüm sürecinin ve bağlamının alanın kendine özgü koşulları ve unsurları ile birlikte ele alınarak değişmesi ve yeni yöntemler tanımlanması gerektiği öngörülmektedir.

With urbanization, cities are experiencing a constant change and transformation, and it is observed that necessary legal arrangements have been made with the disaster risk that came to the agenda in our country after 2000 and transformation projects have been intensively implemented especially in slum areas. Sustainable urban development is directly related with the aim of urban transformation to create socially adequate healthy environments. In this context, the sustainability literature and the phenomenon of sustainable urban transformation have been investigated and indicators have been examined in the international and national dimensions.The relationship between urban regeneration and sustainability has been tried to be established in line with indicators / criteria. Sustainability criteria in urban transformation have been determined in line with the evaluations made. Five urban regeneration projects selected in Istanbul as the study area were evaluated in terms of economic, social, environmental and physical aspects within the framework of these criteria. The competence of the study areas in terms of urban public space will be examined within the framework of this evaluation.Finally, with the evaluations made in this study, it is seen that it is important to determine the criteria for the implementation of a sustainable urban transformation and to create a road map. It is envisaged that the transformation process and context applied in order to sustain sustainable transformation projects by creating healthy environments with urban public spaces should be handled together with the specific conditions and elements of the site and new methods should be defined.