Turizmin çeşitlendirilmesi kapsamında `rekreasyon turizmi`: İzmir - Çeşme örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı İzmir-Çeşme yöresi özelinde turizmin çeşitlendirilmesi kapsamında rekreasyon turizmini inceleyerek, sektörde ürün çeşitlendirmesi adına turizm işletmelerinde sayısı artan rekreasyon faaliyetlerine yönelik arz ve talep potansiyellerinin araştırılması ve elde edilen bulgular ışığında eksik ve olumlu yönlerin tespit edilmesidir.Çalışmada veri toplama yöntemi olarak nitel veri analizi tekniklerinden görüşme yöntemi kullanılmıştır. Örneklem Çeşme sınırları içinde yer alan ve bünyesinde turizm amaçlı rekreasyon etkinliklerinin bulunduğu 7 işletmenin sahipleri, pazarlama ve satış müdürleri ile çalışanlarının yer aldığı topluluk içinden seçilmiştir. Çalışmada araştırmacı tarafından ses kaydına alınan katılımcı değerlendirmeleri yazıya dökülerek bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Veriler iki farklı kişi tarafından `Nvivo 10` nitel analiz bilgisayar programı aracılığı ile tema ve alt temaları dikkate alınarak kodlanmış, verilerin birbiriyle örtüşen temaları gruplandırılmıştır. Elde edilen veriler daha önce belirlenen temalara göre kategorilendirilmiş ve içerik analizi ile kodlar düzenlenmiştir. Kodlayıcılar arasındaki uyumu gösteren Cohen kappa istatistiği (r= 0.87) hesaplanmıştır. Değer, kodlar arasında çok iyi düzeyde uyum olduğunu göstermektedir.Kişisel bilgi formlarından elde edilen verilerin analizi sonucunda katılımcıların demografik özelliklerine ve işletmelerin tesis kapasitelerine ilişkin bulgular grafikler halinde sunulmuştur. Katılımcıların araştırma sorularına verdiği cevaplardan yola çıkarak veriler dört ana tema altında analiz edilmiştir. Bu ana temalar, `rekreasyonel turizm algısı`, `dünyada ve Türkiye'de rekreasyonel turizm eğilimleri`, `Türkiye'nin rekreasyonel turizm potansiyeli` ve `geliştirilebilir rekreasyonel turizm çeşitliliği` şeklinde sıralanmıştır.Rekreasyonel turizm algısı ana teması altında `gelir kaynağı olması`, `turizm alanındaki sorunların bu alanın oluşmasını sağlaması`, `tatil için tercih sebebi olması` ve `iletişim kurmayı kolaylaştırması` kodlarına ulaşılmıştır. Dünyada ve Türkiye'de rekreasyonel turizm eğilimleri teması altında `yerli turist için ekonomik engeller olduğu`, `turizm fuarlarının önemi`, `yatırımların karşılık bulması`, `yatırımların arttırılması gerektiği` ve `Türkiye'de eğilimlerin yetersizliği` kodları elde edilmiştir. Türkiye'nin rekreasyonel turizm potansiyeli ana teması irdelendiğinde `gelişmekte olduğu`, `Çeşme için konaklama ve arazi yetersizliği`, `yapısına uygun aktivitelerin üretilmesi gerektiği`, `Urla ve Karaburun tercih edilmekte`, `büyük potansiyele sahip` ve `güçlüklerle karşılaşıldığı` kodları tespit edilmiştir. Son olarak, geliştirilebilir rekreasyonel turizm çeşitliliği teması altında ise `projeler geliştirilmesi gerektiği`, `yatırımların arttırılması gerektiği`, `sorunlara ortak çözüm merkezlerinin geliştirilmesi`, `belediye desteğinin önemi`, `alt-üst yapı çalışmalarının gerekliliği` ve `reklam ihtiyacının olduğu` kodlarına ulaşılmıştır.Sonuç olarak, çalışmada elde edilen çıktılar kapsamında, Çeşme yöresi özelinde ülkemizde turizmin çeşitlendirilmesi adına rekreasyon faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik araştırmacılar, işletmeciler, kamu kurumları, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları için öneriler getirilmiştir.

This study endeavors to examine recreational tourism in the frame of tourism differentiation, to analyse demand and supply potentials for recreational activities that have gained growing interest of tourism establishments, and with the help of study results to present strengths and weaknesses of the sector by specifically focusing on Izmir-Cesme region. Interviews, one of the tools of qualitative data analysis, were used as data collection method in the study. The sample was selected among the owners, sales and marketing managers and employees of seven establishments offering recreational facilities to customers in Cesme district.Recorded voices of participants were converted into prose and data were coded by considering main themes and sub-themes with the help of `Nvivo 10` qualitative analysis software by two professionals. Coherent themes were grouped, data were categorized under the themes and codes were defined by content analysis. Cohen kappa statistics that shows coherence between encoders were calculated as r= 0.87. Thus, the value implies high coherence between raters at very good level.The data, regarding participants' demographic information and establishments' facility capacity, were obtained from the personal information forms and presented in graphics. Based upon the responses of participants the data were analysed under four main themes. These themes are identified as `recreational tourism perception`, `recreational tourism trend in the world and in Turkey`, `Turkey's recreational tourism potential` and `improvable differentiation of recreational tourism`.Under recreational tourism perception theme `source of income`, `problems in tourism created this field`, `reason for holiday preference`, and `ease communication` codes were reached. Under recreational tourism trend in the world and in Turkey theme `there are economic burden for domestic tourists`, `importance of tourism fairs`, `return of investments`, `need for additional investments`, and `insufficiency of tendency in Turkey` codes were reached. When Turkey's recreational tourism potential theme was analysed `developing`, `scarcity of accommodation and land in Cesme`, `preference for Urla and Karaburun`, `having high potential`, and `having difficulties` codes were identified. Lastly, under improvable differentiation of recreational tourism theme `requirement for project development`, `requirement for investments`, `setting up joint solution platform for problems`, `the importance of municipality support`, `requirement for infrastructure and superstructure works`, and `necessity of promotion` codes were defined.Finally, in the scope of the outcomes derived from Cesme region, this study brings suggestions for researchers, tourism establishments, government authorities, local administrations and non-governmental organizations to enhance the role of recreational activities for tourism differentiation in Turkey.