Kıraat farklılıklarında dolayı ortaya çıkan fıkhî görüşler

Abstract

Bu çalışma, kıraat farklılıklarından dolayı ortaya çıkan fıkhi görüşleri incelemektedir. Fakihlerin kendi aralarındaki ihtilâfların sebebi hakkı ortaya çıkarmaya çalışmaktır. Her grup,her fakih ve fıkhi ekoller bu amaca yönelik araştırma ve çalışmalar bilginlerin yapmışladır. İhtilaflarının sebebi nefsi sebepler olmadığı gibi ihtilâf etmeyi de sevmezlerdi. Her tarafların bu ihtilâflarda kendilerine göre mantıklı sebepleri vardı.Bu araştırmalar neticesinde fıkhi ihtilâfların şu üç kısımda incelenmesi gerektiği oraya çıkmıştır: Birincisi, hoş görülen ihtilâflar Hüküm koyucunun kişinin ihtiyarına bırakmış olduğu, farklı seçeneklerin sunulmuş olduğu meselelerdir, örneğin: Temettü haccı, ifrâd haccı veya kırân haccı gibi. İkincisi, yerilen ihtilâflar: Bunun sebebi de cehâlet, nefse uyma, bir mezhebe ya da görüşe taassub etmek veya nebevî yönteme muhalefet etmektir. Üçüncüsü, mantıki çerçevedeki ihtilâflar: Bunlarda kendisinde delalet ve subût yönünden kati' bir nassın bulunmadığı ictihâdi meselelerde olur. Bunun da birçok sebebi olduğu gibi kıraat farklılıkları da bunlardan birisidir.Görüldüğü üzere Kur'ân Kıraatlerinin bir kısmı mütevâtir diğer kısmı ise şâzz olarak değerlendirilmiştir. Mütevâtir Kıraatlerin hücciyeti hususunda fakihler ittifak etmiştir. Şâzz Kıraatleri Hanefiler ve Hanbeliler şeri' hükümlerde delil olarak kabul ederken Şâfîler ve Mâlikiler delil kabul etmemişlerdir.Bu çalışmada, kıraat farklılıklarının fakihlerin ihtilâf etmesinin sebeplerinden bir sebep olması, uygulamalı olarak örnekler üzerinde incelenmeye çalışılmıştır.

This research examines fiqh perspectives which emerge because of reading differences. The reason of disputes among Faqhis is that they effort to reveal the truth. Every Faqhi and fiqh ecols used to do studies and researches aiming for this. The reasons of disputes are not because of personal issues, moreover they did not use to like disputing. About these disputes every sides used to have logical reasons in their way. As a result of the research, the fact that fiqh dissensions should be examined in three parts has been revealed. First one is dissensions which are accepted; insert provision leave at person's own volition; different choices like dividend hajj, overdoing hajj or Qırân hajj Second one is criticised dissensions: The reason of this illiteracy is yielding to flesh, communion or bigotry opposing to prophetic method. Third one is dissensions in logic frame. These occur in terms of portent and proof ijtihad issues. As it has many reasons also differences of reading.As it is seen; some parts of Quran are classified as mütewatir, the other part are as Shazz. All fiqhs accepted as Mutewatr readings are reliable. Hanbeli believers and Hanefi believers accepted as proof on Sheri issues on the contrary Shafi and Maliki believers did not.In this research the reason of differences of reading Qur'an (qiraat) is because of disagreements of Fiqhs and it is tried to show on examples.