Kolelitiyazisli hastalarda istirahat metabolizma hızı, günlük fiziksel aktivite, solunum fonksiyonları, fiziksel uygunluk ve vücut kompozisyonunun araştırılması

Abstract

Yaşam tarzı değişikliklerinin kolelitiyazis hastalarının karakteristiklerini etkilediği bilinmektedir. Bu çalışmada, sağlıklı kontrollere göre kolelitiyazis hastalarında fiziksel uygunluk parametreleri (maksimal aerobik kapasite, kas kuvveti, esneklik), günlük fiziksel aktivite, istirahat metabolizma hızı, solunum fonksiyonları, vücut kompozisyonu, damar sertliği, gıda alımı, yaşam kalitesi farklılıklarının ve bu parametreler arasındaki ilişkilerin araştırılması amaçlanmıştır.Kolelitiyazis tanısı, uzman hekim tarafından genel cerrahi kliniğinde kondu. Çalışmaya 30 kolelitiyazisli kadın ve 30 sağlıklı kadın kontrol alındı. Maksimal aerobik kapasite Astrand egzersiz protokolüyle belirlendi. El kuvveti ve sırt-bacak kuvveti dinamometreyle, omurga esnekliği fleksibilite ölçüm cihazıyla, günlük fiziksel aktivite metabolik holterle, istirahat metabolizma hızı indirekt kalorimetreyle, solunum fonksiyon testleri taşınabilir spirometreyle ölçüldü. Vücut kompozisyonu biyoelektrik empedans analiz sistemiyle, arteryel sertlik nabız dalga analiz yöntemiyle belirlendi. Deri kıvrım kalınlıkları skinfold cihazıyla, vücut çevre ölçümleri mezurayla yapıldı. Tüm katılımcılara SF-36 yaşam kalitesi anketi ve gıda alım takibi uygulandı. İstatistik değerlendirme SPSS 18.0 bilgisayar programında t testi ve Pearson korelasyon analizi kullanılarak yapıldı. Maksimal aerobik kapasite, omurga esnekliği, günlük toplam enerji tüketimi, istirahat metabolizma hızı, günlük orta aktivite süresi, günlük şiddetli aktivite süresi, günlük aktif enerji tüketimi, solunum fonksiyon testleri, stiffness indeksi, vücut kütle indeksi, vücut yağ yüzdesi, yağsız vücut ağırlığı, günlük gıda alım değerleri ve tüm SF36 skorları hastalar ile kontroller arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark göstermedi. Kolelitiyazis grubunun damar yaşı ve günlük uyku süresi kontrol grubuna göre daha yüksek, günlük adım sayısı, pençe kuvveti ve sırt-bacak kuvveti ise daha düşük bulundu. Damar yaşı değeri fiziksel aktivite parametreleri, aerobik egzersiz kapasitesi ve solunum fonksiyon test değerleri ile negatif korelasyonlar, günlük uyku süresi ile pozitif korelasyonlar gösterdi.Sonuç olarak, kolelitiyazisli hastalarda sağlıklı kontrolle göre damar yaşı ve uyku süresinin arttığı, günlük enerji alım ve tüketiminin değişmediği, kas kuvveti ve günlük fiziksel aktivitenin ise kötüleştiği saptandı. Kolelitiyazis hastalarında, aerobik egzersizlerle birlikte direnç egzersizlerini de içeren egzersiz tedavilerinin iyilik halini arttırmada daha yararlı olabileceği kanısındayız.Anahtar kelimeler: Safra kesesi taşı, günlük fiziksel aktivite, istirahat metabolizma hızı, fiziksel uygunluk, aerobik kapasite, kuvvet, damar sertliği, vücut yağı, yaşam kalitesi.

It is known that the life style changes affect characteristics of patients with cholelithiasis. In this study, investigation of differences of physical fitness parameters (maximal aerobic capacity, muscle strength, flexibility), daily physical activity, resting metabolic rate, pulmonary functions, body composition, arterial stiffness, dietary intake, health related quality of life as well as the associations among these parameters was aimed in patients with cholelithiasis versus healthy controls. The patients were diagnosed as cholelithiasis by a specialist in general surgery clinic. A total of thirty female patients with cholelithiasis and thirty healthy female controls were included in this study. Maximal aerobic capacity was determined by Astrand submaximal exercise protocol. Handgrip strength and back-leg strength were measured with dynamometers; spinal flexibility was measured with flexion meter; daily physical activity was measured with metabolic holter; resting metabolic rate determined with indirect calorimeter; pulmonary function tests were measured with portable spirometer. Body composition was determined by using bioelectric impedance analysis system; arterial stiffness determined by using pulse wave analysis method. Skinfold thickness was measured by skinfold caliper, and body circumference measurements were carried out by tape measure. Quality of life questionnaires (SF36) and dietary intake record were applied to all participants. Statistical analyses were done using t-test and Pearson correlation tests of SPSS 18.0 computer program. The mean maximal aerobic capacity, spine flexibility, daily total energy expenditure, resting metabolic rate, daily moderate activity time, daily vigorous activity time, daily active energy expenditure, pulmonary function tests, stiffness index, body mass index, body fat percentage, lean body mass, daily dietary intake values, and all SF36 scores did not differ significantly between the patients with cholelithiasis and the healthy controls. Vascular age and daily sleep time values were higher in patients with cholelithiasis than the ones in healthy controls, whereas daily step number, handgrip strength and back-leg strength values were lower in cholelithiasis group compared to the control group. Vascular age value showed negative correlations with physical activity parameters, aerobic exercise capacity and pulmonary functions values, while it showed positive correlation with daily sleep time value in patients with cholelithiasis. In conclusion, it was found that vascular age and daily sleep time were increased, daily energy intake and expenditure were not different, but muscle strength and daily physical activity were impaired in patients with cholelithiasis compared to healthy controls. We suggest that the exercise therapy which includes the aerobic exercises together with strengthening exercises might be more beneficial to increase well being in patients with cholelithiasis.Key words: Gallstone, daily physical activity, resting metabolic rate, physical fitness, aerobic capacity, strength, arterial stiffness, body fat, quality of life.