Annelerin çocukluk ve erişkin dönemi aşıları hakkındaki bilgi, davranış ve tutumlarının belirlenmesi ve kendi ve çocukları için aşı yaptırıp yaptırmama nedenlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Annelerin aşıya karşı tutumunun nedenleri, buna sebep olan etmenleri, aşı yaptırma konusundaki çekincelerini, çocuk ve erişkin aşıları konusundaki bilgi düzeyinin incelenmesi amaçlandı.Yöntem: Kesitsel tanımlayıcı ve kalitatif tasarıma sahip olan bu çalışma Ağustos 2018 –Mayıs 2019 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Annelere çocukluk ve erişkin dönem aşıları hakkında bilgi, tutum ve davranışlarını sorgulayan anket ve yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme formu uygulandı.Bulgular: Çalışmaya 350 anne katılmıştır. Annelerin %60.3'ü ücretli aşılar hakkında bilgi eksikliğinin olduğunu ifade etti. En sık bilinen ve yaptırılan ücretli aşılar grip (%13.1) ve rota (%9.7) aşısıydı. Annelerin ulusal aşı takviminde en sık bilgi sahibi olduğu aşılar sırasıyla KKK (%14.3), suçiçeği (%14.53) ve tetanoz (%13.92) aşısıydı. En fazla yaptırılan erişkin dönem aşıları tetanoz (%52.63), grip (%15.57) ve hepatit B (%9.89) aşılarıdır. Erişkin aşılarını yaptırmama önündeki en büyük engel bilgi yetersizliği (%60.3) olarak saptandı. Görüşmelerin analizine göre katılımcılar çocukları için aşıların gerekli olduğunu vurguladılar. Erişkin dönem aşıları hakkında yeterli bilgilerinin olmadığını ve gerekli olup olmadığı konusunda tereddütlerinin olduğunu belirtmişlerdir.Sonuçlar: Çalışmada annelerin çocukluk ve erişkin dönemi aşıları ile ilgili bilgi düzeyleri sıklıkla orta derecede, özel aşılarla (ücretli aşılar) ilgili bilgi düzeylerinin büyük oranda düşük olduğu saptandı. Bunu etkileyen faktörleri sorguladığımızda aşılar konusundaki bilgi eksikliğinin buna neden olabileceği görüldü.Anahtar Kelimeler: Çocuk Aşıları, Erişkin Aşıları, Ücretli Aşılar

Aim: The aim of this study was to investigate the causes of the mothers' attitudes towards the vaccine, the factors causing this, the concerns about vaccination, and the level of knowledge of children and adults. Methods: This study had a cross-sectional, descriptive and qualitative design and was carried out between August 2018–May 2019. A questionnaire and a semi-structured in-depth interview form were applied to mothers, who questioned their knowledge, attitude and behavior about child and adult vaccines. Results: 350 mothers participated in the study. 60.3% of the mothers stated that they had a lack of information on paid vaccines. The most commonly known and received paid vaccines were influenza (13.1%) and rotavirus vaccines (9.7%). The vaccines from the national vaccination schedule that the mothers most commonly had knowledge of were measles-mumps-rubella (MMR) (14.3%), varicella (14.53%) and tetanus (13.92%) vaccines, respectively. The most commonly received adult vaccines are tetanus (52.63%), influenza (15.57%) and hepatitis B (9.89%) vaccines. The largest obstacle to not receiving adult vaccines was found to be lack of knowledge (60.3%). According to the analysis of the interviews, the participants emphasized the necessity of vaccines for their children. They stated that they did not have sufficient knowledge on adult vaccines and that they were uncertain about their necessity. Conclusion: In the study, the level of knowledge of the mothers on child and adult vaccines was found to be commonly moderate, and their level of knowledge on special vaccines (paid vaccines) was found to be significantly low. Considering the factors affecting this, it was observed that the lack of knowledge on vaccines could cause this. Key Words: Child Vaccinations, Adult Vaccines, Paid Vaccines