Evre 3-4 kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda renal osteodistrofinin kardiyak etkileri

Abstract

Umut TÜRKMEN, Evre 3-4 Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Renal Osteodistrofinin Kardiyak Etkileri, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Uzmanlık Tezi, Zonguldak, 2018Giriş: Kronik böbrek hastalığında mikro ve makrovasküler komplikasyonlar gözlenmekte olup, hastalarda aynı zamanda kalsiyum metabolizmasında da bozulmalar oluşabilmektedir. Son dönem böbrek yetmezliği olan hastalarda bütün ölümlerin yarısından fazlasında kardiyak patolojilerin sorumlu olduğu saptanmıştır. Kronik böbrek hastalığı olan hastalarda renal osteodistrofinin kardiyak fonksiyonları etkileyebileceği düşünülmüş ve bu durumun kardiyak etkilerinin araştırılması planlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi'ne 2011-2017 yıllarında başvuran evre 3-4 kronik böbrek yetmezliği olan, 18 yaş üstü ve ekokardiyografi çekilen toplam 300 hasta alındı. Gerekli laboratuvar parametreleri olmayan, ekokardiyografi yapılmamış olan, gebe olan ve kronik karaciğer hastalığı olan hastalar çalışmaya alınmadı. CKD-EPI (Chronic Kidney Disease Epidemiology Collaboration) formülüne göre eGFR değerleri hesaplandı. Hastalar ekokardiyografi bulguları ve serum parametreleri açısından değerlendirildi. Elde edilen veriler SPSS 19.0 yazılım paketi ile değerlendirildi ve istatistiksel analizlerde p değeri 0,05'in altındaki sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.Bulgular: Çalışmada hastalar osteodistrofi durumuna göre iki gruba ayrıldı ve bu iki grup ekokardiyografik bulgular açısından karşılaştırıldı. Osteodistrofik grupta pulmoner arter basıncı (p=0,016) ve aort akım hızı (p<0,001) anlamlı olarak daha yüksek olarak saptandı. Laboratuvar bulguları ve diğer değişkenlerden üre (p=0,011) ve ürik asit (p=0,016) değerlerinin osteodistrofik grupta anlamlı olarak daha yüksek olduğu, eGFR (p=0,026) değerinin ise daha düşük olduğu saptandı. Parathormon düzeyi ile ejeksiyon fraksiyonu arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptandı (p=0,005) ve parathormon düzeyi yüksek olan hastalarda ejeksiyon fraksiyonunun daha düşük olduğu gözlendi. PTH yüksek olan hastalarda daha yüksek aort akım hızı (p=0,001) olduğu saptandı. Kalsiyum düzeyi ile ekokardiyografik bulgular karşılaştırıldığında kalsiyum değeri ile aort akım hızı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptandı (p=0,041). Fosfor düzeyi ile ejeksiyon fraksiyonu (p=0,027), Aort anülüs çapı (p=0,012) ve asendan aort çapı (p=0,003) arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki saptandı. Aort anülüs çapı (p=0,012) ve asendan aort çapı (p=0,009) ile kalsiyum-fosfor çarpımı arasında anlamlı ilişki olduğu saptandı). Ürik asit değeri (p=0,025), kreatinin değeri (p=0,006) ve ferritin (p=0,017) ile ejeksiyon fraksiyonu arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu saptandı. Bu değerlerin yüksek olduğu hastalarda daha düşük ejeksiyon fraksiyonu olduğu saptandı. Albümin değeri yüksek olan hastalarda ejeksiyon fraksiyonunun (p=0,001) daha yüksek olduğu gözlendi. Sonuç: Yapılan çalışma sonucunda renal osteodistrofi ile aort patolojileri ve pulmoner arter basıncı arasında ilişki olduğu gözlenmiştir. Bu nedenle renal osteodistrofisi olan evre 3-4 KBY hastalara yıllık ekokardiyografi çekilmesi tarafımızca önerilmiştir.

Umut TÜRKMEN, Cardiovasculary Effects of Renal Osteodystrophy in Patients with Stage 3-4 Chronic Kidney Disease, Zonguldak Bülent Ecevit University, Faculty of Medicine, Department of Internal Medicine Thesis, Zonguldak, 2018.Introduction: Microvascular and macrovascular complications can be seen in chronic kidney disease and patients can also have calcium metabolism disorders. More than half of the deaths in chronic kidney disease is caused by cardiac pathologies. Renal osteodystrophy is thought to affect cardiac function in patients with chronic kidney disease, so this study was planned to investigate this condition.Materials and Methods: 300 patients were admitted to study who applied Zonguldak Bülent Ecevit University, Faculty of Medicine in 2011-2017 years with stage 3-4 chronic kidney disease, over 18 years old and had an echocardiography. Patients who didn't have required laboratory parameters, who were pregnant and who had chronic liver disease were excluded. CKD-EPI (Chronic Kidney Disease Epidemiology Collaboration) formula was used to determine eGFR value. Patients were evaluated for serum parameters and echocardiography findings. Achieved data were analyzed with SPSS 19.0 Software Package and p values under 0,05 were considered statistically significant in statistical analysis.Results: In the study, patients were divided into 2 groups for osteodystrophy condition and they were compared for echocardiographic findings. The group with osteodystrophy had higher pulmonary artery pressure (p=0,016) and aorta velocity (p<0,001). In laboratory findings and other variables, urea (p=0,011) and uric acid (p=0,016) were higher in the group with osteodystrophy whereas eGFR was lower (p=0,026). Parathormone had statistically significant difference for ejection fraction (p=0,005) and patients with higher PTH levels had lower ejection fraction. Patients with higher parathormone levels also had higher aorta velocity (p=0,001). When calcium levels and aorta velocity were compared, they had statistically significant difference (p=0,041). Phophorus value had statistically significant difference for ejection fraction (p=0,027), Aorta annulus diameter (p=0,012) and ascending aorta diameter (p=0,003). Aorta annulus diameter (p=0,012) and ascending aorta diameter (p=0,003) had significant difference for calcium-phosphorus product. Uric acid (p=0,025), creatinine (p=0,006) and ferritin value (p=0,017) had statistically significant difference with ejection fraction. Patients who had higher values of these had lower ejection fraction. Patients with higher albumin value (p=0,001) had higher ejection fraction.Conclusion: As a result of the study, renal osteodystrophy was found to have relationship with aorta pathologies and pulmonary artery pressure. For this reason, annual echocardiography is recommended by us for patients with renal osteodystrophy in stage 3-4 chronic kidney disease.