Huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme durumları ve beslenme durumlarına etki eden faktörler

Abstract

Bu araştırma huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme durumları ve beslenme durumlarınaetki eden faktörleri araştırmak amacıyla yürütülmüş analitik kesitsel bir çalışmadır. AydınHuzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezinde kalan 67 yaşlı bireyin beslenmedurumları değerlendirilmiş ve beslenme durumlarına etki eden faktörler araştırılmıştır.Huzurevlerinde kalan yaşlıların sosyo-demografik özellikleri, sağlık durumları, beslenmealışkanlıkları ve fiziksel aktivite alışkanlıklarını sorgulayan Kişisel Bilgi Formuuygulanmış, antropometrik ölçümleri alınmış, Mini Nütrisyonel Değerlendirme (MNA),Mini-Mental Test (MMT) ve Günlük Temel Yaşam Aktiviteleri Ölçeği (KATZ)uygulanmıştır. Çalışmaya alınan yaşlıların 18'i (%26.9) kadın, 49'u erkektir (%73.1). Yaşortalamaları 74.74±7.18 yıldır. Kullanılan ölçeklerin tamamında erkeklerin ortalamapuanları kadınlardan yüksektir (p<0,05). MNA puanları kadınlarda 23.86±2.95, erkeklerde25.57±3.36; MMT puanları kadınlarda 18.39±5.21, erkeklerde 21.98±4.72; KATZ puanlarıkadınlarda 3.72±1.93, erkeklerde 5.92±.34'tür. Yaşlıların beslenme durumları MNA'ya göredeğerlendirildiğinde; %1.5'i malnütrisyonlu, %38.8'i malnütrisyon riski altında, %59.7'sinormal nütrisyonel duruma sahiptir. Yaşlıların bilişsel durumları değerlendirildiğinde%37.3'ünde kognitif bozukluk yok iken, %62.7'sinde hafif düzeyde kognitif bozuklukvardır. KATZ günlük temel yaşam aktiviteleri ölçeğine göre değerlendirildiğinde; yaşlıların%9.0'ı şiddetli bağımlı, %10.4'ü orta bağımlı, %80.6'sı bağımsızdır. BKİ'ne göre yaşlıların%39.4'ü fazla kilolu, %31.8'i obezdir. Bireylerin MNA puanı ile mini mental test (.05) veKatz ölçeği arasında (.05) düzeyinde anlamlı ve pozitif yönlü ilişki bulunmuştur. Yaşlılarınnütrisyonel durumları ile yaş grupları, medeni durumları, sağlık problemi bulunma durumu,sürekli veya düzenli ilaç kullanma ve su tüketimi grupları arasında anlamlı bir ilişkibulunmamıştır (p>0.05). Yaşlıların cinsiyet grupları ve kırmızı et tüketim sıklığı ile MNAarasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p<0.05). MNA grupları ile MMT, BKİ arasındaanlamlı bir ilişki saptanmıştır (p<0.05).Huzurevinde kalan yaşlılarda malnütrisyonu önlemek için düzenli olarak beslenme taramasıyapılması ve beslenme durumuna etki eden faktörlerin çok yönlü ele alınması gerektiğisonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Yaşlı, Huzurevi, Beslenme Durumu, Malnütrisyon, Mini NütrisyonelDeğerlendirme Testi (MNA), Mini Mental Test (MMT), Günlük Temel Yaşam AktiviteleriÖlçeği (KATZ).

This research is an analytical cross-sectional study conducted to investigate nutritionalstatus of the elderly living nursing homes and the factors affecting their nutritional status.Nutritional status of 67 elderly living in Aydın Nursing Home and Elderly Care andRehabilitation Center was evaluated and the factors affecting their nutritional status wereinvestigated. Personal Questionnaire Form which questions the socio-demographiccharacteristics, health status, nutrition habits and physical activity habits of the elderlyliving in nursing homes was conducted, anthropometric measurements were taken, MiniNutritional Assessment Test Scale (MNA), Mini-Mental Test Scale (MMT) and KATZIndex of Independence in Activities of Daily Living was applied. 18 (26.9%) of the elderlyin this study were female and the remaining 49 (73.1%) were male. The mean age was 74.74± 7.18. In all scales used, the average score of males is higher than females (p<0.05). MNAscores were 23.86 ± 2.95 in females and 25.57 ± 3.36 in males. MMT scores were 18.39 ±5.21 in females and 21.98 ± 4.72 in males. Katz scores were 3.72 ± 1.93 in females and 5.92± .34 in males. When nutritional status of the elderly were evaluated according to MNA,1.5% had malnutrition, 38.8% had malnutrition risk and 59.7% had normal nutritionalstatus. When mental status of the elderly was evaluated according to the mini-mental test,cognitive disorder was not found in 37.3% and the remaining 62.7% of them had thecognitive disorder. When evaluated according to the KATZ Index of Independence inActivities of Daily Living; 9.0% were severely dependent, 10.4% were middle dependentand the remaining 80.6% were independent. According to BMI, 39.4% of the elderly wereoverweight and 31.8% were obese. There was a significant and positive relationshipbetween the mini nutritional assessment test (MNA), mini mental test (.05) and KATZIndex (.05). There was no significant relationship between the nutritional status of theelderly and the age groups, marital status, health problems, regular drug consumption and water consumption groups (p> 0.05). There was a significant relationship between the MNAscores of the elderly, the gender groups and the frequency of red meat consumption (p<0.05). There was a significant relationship between MNA groups, MMT and BMI (p<0.05).In order to prevent malnutrition in the elderly living in nursing homes, it was concluded thatfeeding screening should be done regularly and the factors affecting their nutritional statusshould be evaluated in a multifaceted way.Key Words: Elderly, Nursing Home, Nutritional Status, Malnutrition, Mini NutritionalAssessment Test (MNA), Mini Mental Test (MMT), Daily Basic Life Activities Scale(QATZ).