Asma ve asma anacı yaprak ve köklerinde kalsiyum oksalat kristallerinin yoğunluğunun değişimi ve yapısal özellikleri

Abstract

Bu araştırmada, Tekirdağ Bağcılık Enstitüsü Müdürlüğü arazisinde bulunan 5 kültür asması çeşidi (Vitis Vinifera L.) (Red Globe, Gamay, Michele Palieri, Hamburg Misketi ve Çavuş) ve 5 asma anacı (SO4, 5BB, 140Ru, 41B ve 110R) materyal olarak seçilmiştir. Seçilen çeşitlerin genç yaprak ve adventif köklerinde saydamlaştırma yöntemi kullanılarak rafit kristalleri incelenmiştir. İnceleme sonucunda; rafit kristali demetlerinin boyu, üzüm çeşitlerinin yapraklarında ortalama 37.56 µm, birim alana düşen rafit kristali demeti sayısı ortalama 356.66 adet/mm2, çeşitlerin adventif köklerinde ortalama boyu 31.17 µm, sayısı ise 209.62 adet/mm2 iken, anaçların yaprağında ortalama boyu 50.64 µm, sayısı ise ortalama 482.06 adet/mm2, adventif köklerinde ise boyu ortalama 42.23 µm sayısı ise ortalama 478.56 adet/ mm2 olarak tespit edilmiştir. Rafit kristali demetlerinin, rafit kristallerinin enine bir araya gelmesiyle oluşmuş bir kristal topluluğu olduğu ve asmaların hem yapraklarında hem de adventif köklerinde demetler halinde bulunduğu gözlemlenmiştir. Rafit kristalleri genellikle uzun ve ince yapıda, dört köşeli, arka kısmı çatallı veya iki çatallı, ucu sivri ve iğne şeklinde oluşan kristaller olup, daha önceki çalışmalarda asmanın yaprak ve gövdesinde varlığı tespit edilen rafit kristallerinin asmanın adventif köklerinde de bulunduğu saptanmıştır. Bu kristallerin, bitki dokularındaki dağılım ve şeklinin asma familyası (Vitaceae) için taksonomik bir karakter olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Filoksera zararlısının tercihinde, yapraklarda ve adventif köklerde bulunan kalsiyum oksalat kristallerinin şekli, dağılımı ve hücredeki konumları göz önüne alındığında, filoksera zararlısını engelleyici etkisinin olabileceği ve diğer zararlılar için bir savunma mekanizması görevi görebileceği düşünülmektedir.

In this research, 5 grapevines (Vitis Vinifera L) (Red Globe, Gamay, Michele Palieri, Hamburg Misketi and Çavuş) and 5 rootstocks (SO4, 5BB, 140Ru, 41B ve 110R) which located in Tekirdağ Viticulture Research Station have choosen as material. Raphide crystals at young leaves and at roots have been studied by using Transparanted Leaf Method. As a result of the examination; the average length of the bundles of raphide crystals is 37.56 µm, the average number of bundles of raphide crystals per unit area is 356.66 / mm2 in the leaves of the grapevines, while the average length of the raphide crystals is 31.17 µm, and the avarage number is 209.62 / mm2, in roots of grapevines. The average length of the bundles of raphide crystals is 50.64 .06 µm, the avarage number of bundles of rapide crystals per unit area is 482 / mm2 in the leaves of the rootstocks, while the average length of the raphide crystals is 42.23 µm and and the avarage number is 478.56 / mm2, in roots of rootstocks. It has been observed that the bundles of raphide crystals are a crystal stack formed by the transverse assemblage of the raphide crystals and the bundles are found in both the leaves and the roots of the vines. Rafite crystals generally have long and thin structure, four-cornered, bifurcated or two-forked backside, pointed and needle-shaped crystals. It has been concluded that the distribution and shape of these crystals in plant tissues can be used as a taxonomic character for the vine family (Vitaceae). When the shape, distribution and position of the calcium oxalate crystals in leaves and roots are taken into consideration in the preference of phylloxera, it is thought that it can act as phylloxera inhibitory effect and act as defense mechanism against other pests.