6. sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programındaki `olgu ve genellemelerin` tespit edilmesi, sunuş ve aktarma modellerinin kullanılabilirliğinin incelenmesi

Abstract

Ülkemiz de, diğer gelişmiş ülkelerde olduğu gibi okullarda fen ve teknoloji öğretimini daha verimli hale getirmek için yeni arayışlar içine girilmiştir. Bunun en somut örneği ise üniversitelere bağlı enstitülerde Fen ve Teknoloji Eğitimi alanında yüksek lisans ve doktora programlarının açılması ve bu programlarda fen ve teknoloji öğretiminin daha verimli hale getirilmesine yönelik yeni araştırmaların yapılmasıdır. Bu verimliliği artırmaya yönelik Aydın ve arkadaşları tarafından 2011 yılında yapılan bir çalışmada, öğretmenler tarafından fen ve teknoloji öğretiminde olgu ve genellemelerin sunulmasında yaygın olarak sunuş yoluyla öğretim stratejisinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Fakat işaret edilen stratejinin kullanılabilirliğine yönelik örneklemde bilgi eksikliği ve uygulamaya yönelik aksaklıklar olduğu saptanmıştır. Bu araştırmanın problemi ise yukarıda araştırmacılar tarafından ifade edilen eksiklikler ve işaret edilen aksaklıkların günümüzde güncelliğini koruyup korumadıklarını saptamaktır. Tüm bu nedenlerden dolayı bu çalışma önemlidir.Bu çalışmada, 6. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programında `olgu ve genellemelerin` tespit edilmesi, Sunuş ve Aktarma Modellerinin kullanılabilirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi ve tarama yöntemleri kullanılmıştır. Bu araştırmanın örneklemini, Kırşehir merkez ve ilçelerinde devlet okulları ve Milli Eğitim Bakanlığına (MEB) bağlı özel ortaokullarda görev yapan 50 Fen ve Teknoloji öğretmeni oluşturmaktadır. Bu çalışmada veri toplama aracı olarak 34 maddelik ` Öğretmen Değerlendirme Anketi` ve içerik analizi kullanılmıştır. `Öğretmen Değerlendirme Anketi`ndeki veriler frekans ve yüzde olarak çözümlenmiş ve adı geçen öğretim programındaki olgu ve genellemelerin analizi ise Ek 2 ve Ek 3'de sunulan olgu ve genellemelere yönelik anahtar kelimeler ve ipuçları göz önünde bulundurularak yapılmıştır. Bu analizler ışığında çalışma grubunun; `genellemeye` yönelik bilgi düzeyleri %70,6; olgulara yönelik bilgi düzeyleri %72,34; Fen bilgisindeki olgu ve genellemelerin sunulmasında uygun strateji sunuş yoluyla öğretim stratejisidir.` ifadesine yönelik bilgi düzeyleri % 54;programın bileşenlerine yönelik bilgi düzeyleri % 73,84; öğrenme sürecinin bileşenlerine yönelik bilgi düzeyleri 74,67'dir. Sonuç olarak; çalışma grubunun genelleme ,olgulara, program ve öğrenme sürecinin bileşenleri yönelik bilgi düzeyleri %70'in biraz üzeri olmasına karşın, bunların sunulmasına yönelik strateji bilgilerinin %55'in altında olduğu görülmektedir. Aydın ve arkadaşları (2011) tarafından, işaret edilen stratejinin kullanılabilirliğine yönelik örneklemde bilgi eksikliği ve uygulamaya yönelik aksaklıkların bu çalışmada da güncelliğini koruduğu görülmektedir. Bu güncelliğin azaltılması için bu alanın uzmanları (Öğretim Üyeleri) tarafında örnekleme ivedilikle uygulamalı bir şekilde Hizmet İçi eğitimin verilmesi paydaşlara (MEB, İl Milli Eğitim Müdürlükleri) önerilebilir. Temmuz 2019, 117 Sayfa Anahtar Kelimeler: 6. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı, Olgular, Genellemeler, Sunuş ve Aktarma Modelleri, Fen eğitimi

The schools in Turkey have been making efforts to make science and technology education much more efficient, which is also the case for other developed countries. The most concrete example in this regard is the launch of postgraduate and doctoral programs in the field of science and technology education in universities and performance of new researches intended to make science and technology education in these programs more efficient.A study conducted by Aydın et al. in 2011 to increase the efficiency of the education provided in these programs indicated that the strategy of teaching via presentation has been widely used by teachers while presenting facts and generalizations in science and technology classes. However, their study reported that there is knowledge deficiency and practicability-related defectiveness in the sample regarding the availability of the referred strategy. The problem of this study is to determine whether the aforementioned deficiency and defectiveness is still experienced in the present time. Therefore, this study is believed to be crucial.This study aims to establish the facts and generalizations and evaluate the usability of Presentation and Transfer Models in the Sixth Grade Science and Technology Course Education Program. Content analysis and browsing methods, which are qualitative methods, were used in this study. The sample consisted of fifty science and technology teachers serving in public and private schools in Kırşehir, Turkey, and its districts. These schools provide service under the Ministry of National Education. Teacher Evaluation Questionnaire containing 34 items and content analysis were used as data collection tool. The data in the Teacher Evaluation Questionnaire were analyzed as frequency and percentage, and the analysis of the facts and generalizations in that education program was performed considering the keywords and clues related to the facts and generalizations presented in Annex 2 and 3. Results of this study indicated that the knowledge levels regarding `generalizations` of the individuals in the study group were 70.6% while their knowledge levels regarding the facts were 72.34%, regarding the statement that the proper strategy for the presentation of facts and generalizations is teaching via presentation were 54%, regarding the program components were 73.84%, and regarding the components of learning process were 74.67%. Although the knowledge levels of the individuals in the study group were slightly above 70% in terms of the components of generalization, facts program and learning process, their knowledge levels regarding the strategy of presenting were below 55%. The defectiveness and knowledge deficiencies in the sample for using the strategy indicated by Aydın et al. (2001) are still present in this study. To decrease the rate of these deficiencies and defectiveness, it is recommended to the people working in this field that applied in-service training be urgently provided by the experts (Instructors) to the sample (Ministry of National Education, Provincial Directorates of National Education).July 2019, 117 Pages. Keywords: Sixth Grade Science and Technology Course Education Program, facts, generalizations, presentation and transfer models, science