Enerji bağımlılığının Türkiye ekonomisine etkisi

Abstract

Enerji, ekonomik büyüme ve kalkınmayla birlikte toplumlar için daha yaşamsal bir kaynak haline gelmiştir. Ancak enerji kaynak rezervi açısından ülkeler arasındaki fırsat eşitsizliği, bazı ülkelerde enerji bağımlılığına neden olmaktadır. Bu ülkelerden biri olan Türkiye, yerli enerji üretimini yaygınlaştırmak ve enerji kullanımında verimlilik sağlamak amacıyla farklı politikalar geliştirse de, yüksek orandaki enerji bağımlılığından kurtulamamıştır. Bu bağımlılığın cari açık ve büyüme gibi ekonomik etkilerinin yanı sıra ülkeler arası çekişme ve işsizlik gibi siyasi ve sosyal etkileri de bulunmaktadır. Bu etkilerin tartışıldığı çalışmada ilk bölümde enerji ve enerji kaynaklarına ilişkin kavramsal çerçeve sunulmuş, ikinci bölümde Türkiye'de enerji üretimi ve tüketiminde kullanılan kaynakların neler olduğu, enerji arz ve talebinin nelerden etkilendiği ve Türkiye'de enerji verimliliğinin artırılmasında hangi sektörlerin önemli olduğu tartışılmıştır. Üçüncü bölümde Türkiye'nin enerji politikaları ve dışa bağımlılığı incelenmiş, enerji kaynakları bakımından bağımlı olduğu ülkeler ile enerji ilişkileri anlatılmıştır. Son bölüm ise ülkedeki enerji bağımlılığını azaltmak için uygulanabilecek politikalara ayrılmıştır.

Energy, together with economic growth and development, has become a more vital source for societies. However, inequality of opportunity between countries in terms of energy resource reserves causes energy dependence in some countries. Turkey, one of the countries with energy dependence, despite promoting domestic energy production and developing different policies in order to ensure efficiency in energy use, could not get rid of the high rate of energy dependence. This energy dependence has economic effects such as current account deficit and economic growth, as well as social and political effects as international conflict and unemployment. The economic, social and political effects are discussed in this study; in the first section the conceptual framework related to energy and energy resources are presented, in the second section we are examining resources used in energy production and consumption in Turkey, as well as what affects energy supply and demand in Turkey and sectors that are critical in the improvement of energy efficiency in Turkey. In the third section, we are examining Turkey's energy policies and dependence on foreign countries for energy resources, and then explaining Turkey's energy relations with these countries. The last section is devoted to the policies that can be applied to reduce energy dependency in Turkey.