Preschool children`s story construction and use of deixis in fictional narratives

Abstract

Deiktik Değişim teorisi, bir ifadeyi yorumlamak için deiktik terimlerin kullanılmasının ve konuşmacıya göre deiktik merkezin değişmesinin gerektiğini öne sürer. Bu çalışmada Türkçe konuşan okul öncesi çocuklarının kurgusal anlatıları ile Deiktik Merkez ve Deiktik Değişim teorisi içerisinde hikâye dünyası bağlamını oluşturmak için kullandıkları deiktik terimler araştırılmıştır. Bu amaç için, 3;6 ve 6 yaşları arasındaki 47 okul öncesi çocuğun resimli bir kitabı hikâyeleştirdikleri anlatıları incelenmiş ve 23 yetişkinin hikayesiyle karşılaştırılmıştır. Daha küçük çocuklar daha gösterici bir ifadeyle, hikâye bağlamına kıyasla resimli kitaba odaklanıp buna uygun deiktik gösterici terimler kullanmışlardır. Ayrıca zaman belirten deiktik terimleri yetişkinlerden daha az sıklıkla kullanmışlardır ve bu da zamansal terimlerin hikâye kurgulama yeteneğinin yanında geliştiğini göstermektedir. Genel olarak sonuçlar; anlatı gelişiminin, gerçek dünya bağlamında kullanılan dilin hikâye dünyası bağlamındaki değişimi ile deiktik ifadelerin psikolojik yakınlığı belirtmedeki gelişimi ile paralel gittiğini göstermektedir.

The Deictic Shift theory suggests that for interpreting an utterance, deictic terms must be used and one's Deictic Center needs to be shifted with respect to the speaker's. In the present study, Turkish preschool children's fictional narratives are studied by examining the deictic terms they use to construct the story-world context within the theory of Deictic Shift and Deictic Center. For this goal, narratives elicited by a picture-based book by 47 preschool children between ages 3;6 and 6 are explored and compared to 23 adults' narratives. Younger children used more demonstrative deictic terms, suggesting that they are tuned to the picture-book rather than the story context. They also used temporal deictics less frequently than adults, indicating that temporal deictics develop alongside the ability of plot organization. Overall, the results show that narrative development goes hand in hand with the development of how the expressions of the real-world context are shifted to the story-world context and the development of deictic markers to convey psychological proximity.