10-14 yaş arası kız ve erkek çocuklarda uyku, tv izleme, bilgisayar ve akıllı telefon kullanım sürelerinin fiziksel aktivite düzeyi ve beden kompozisyonuna etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı 10-14 yaş arası kız ve erkek çocuklarda uyku, tv izleme, bilgisayar ve akıllı telefon kullanım sürelerinin fiziksel aktivite düzeyi ve beden kompozisyonuna etkisinin incelenmesidir. Bu çalışmanın katılımcı grubunu Ankarada ilköğretim okullarında eğitim ve öğretim gören 10-14 yaş arasındaki 551 kız ve 553 erkek çocuk oluşturmuştur. Çalışmamızda boy uzunluğu (cm), Beden ağırlığı (kg) ve BKİ ölçümleri alınmıştır. Araştırmacı tarafından teknolojik cihazlar ile ilgili sorular oluşturulmuş ayrıca Çocuklar için Fiziksel Aktivite anketi (ÇFAA) kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 25 paket programı kullanılmıştır. Erkek çocuklardan 330 kişi (%59,7) ideal, 105 kişi (%19) şişman, 55 kişi (%9,9) obez ve kız çocuklardan 298 kişi (%54,1) ideal, 108 kişi (%19,6) şişman ve 76 kişi (%13,8) obez olarak belirlenmiştir. Okula yürüyerek giden çocukların Beden ağırlığı ve BKİ değerleri daha düşük olarak bulunmuştur. Erkek çocuklarda hafta içi 8 saat uyuyan grubun BKİ düzeyi düşük ve fiziksel aktivite düzeyi daha yüksek olarak görülmektedir. Hem erkek hem de kız çocukların genellikle hafta içi 9 ile 11 saatleri arasında uyuduğu görülmektedir. Büyük çoğunluğun saat 11 ve sonrasında uyuduğu görülmektedir. Erkek ve kız çocukların uykuya dalma süreleri ile fiziksel aktivite düzeyleri aralarında p<0,05 düzeyinde anlamlı farklılık bulunmuştur. Hafta içi ve hafta sonu televizyon izleme sürelerine göre erkek ve kızlar genellikle 2 saatten az televizyon izlemektedir. Erkek çocukların %43,9'u akıllı telefona ve kız çocukların %37,2'si akıllı telefona sahip olduğu görülmektedir. Erkek ve kız çocukların günlük akıllı telefon kullanım süreleri ile BKİ ve fiziksel aktivite düzeyi arasında p<0,05 düzeyinde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Akıllı telefon kullanan erkek çocukların %37,4'ü 1-2 saat ve %13,9'u 3-4 saat kullanmaktadır. Kız çocukların %32,7'si 1-2 saat ve %13,2'si 3-4 saat akıllı telefon kullanmaktadır. Erkek çocuklar teknolojik cihazları %35,3 ile çoğunlukla oyun oynarken, kız çocuklar %45,7 ile ödev yapmaktadır. Erkek ve kız çocukların sokakta oyun oynamalarına teknolojik cihazların engeli ile BKİ arasında p<0,01 düzeyinde anlamlı farklılık bulunmuştur. Sonuç olarak; televizyon, bilgisayar ve akıllı telefon gibi teknolojik cihazların uzun süreli kullanımı beden kompozisyonunu ve fiziksel aktivite düzeyini olumsuz etkilediği düşünülmektedir.

The aim of this study is to investigate the effects of sleep, tv watching, computer and smartphone usage periods on physical activity level and body composition in boys and girls aged 10-14 years. The participants of this study consisted of 551 girls and 553 boys aged between 10-14 years studying in elementary schools in Ankara. In this study, height (cm), body weight (kg) and BMI measurements were taken. Questions related to technological devices were created by the researcher and Children Physical Activity Questionnaire (CFAA) was used. SPSS 25 software was used for data analysis. 330 people (59.7%) were ideal for boys, 105 people (19%) were obese, 55 people (9.9%) were obese and 298 people (54.1%) were ideal for girls, 108 people (19.6%) obese were obese and 76 people (13.8%) were obese. Body weight and BMI values were found to be lower in children going to school on foot. The BMI level of the children sleeping 8 hours during the week was lower and physical activity level was higher in boys. Both boys and girls usually sleep between 9 and 11 hours on weekdays. On the other hand, it is observed that the majority of the students sleep at 11 o'clock and after the weekend. There was a significant difference between the duration of falling asleep and physical activity levels of boys and girls at p <0.05. Boys and girls generally watch less than 2 hours of television on weekdays and weekends. It is seen that 43.9% of boys have smart phones and 37.2% of girls have smart phones. Significant differences were found between the daily smartphone usage time and BMI and physical activity levels of boys and girls at p <0.05. 37.4% of boys using smartphones use 1-2 hours and 13.9% use 3-4 hours. 32.7% of girls use smartphones for 1-2 hours and 13.2% for 3-4 hours. While boys play mostly games with their technological devices 35.3%, girls do homework with 45.7%. A significant difference was found between the obstacle of technological devices and BMI at the level of p <0.01. As a result; The prolonged use of technological devices such as television, computers and smart phones is thought to adversely affect body composition and physical activity level.