Ergen obezitesinde esmer yağ dokusunun rolü: Leptin, UCP 1 ve fibroblast büyüme faktörü 21 değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Tüm dünyada kilolu ve şişman çocuk ve ergenlerin sıklığı giderek artmaktadır. Yağ dokusu; enerji dengesinin düzenlenmesinde merkezi bir role sahip olup beyaz ve esmer yağ dokusu olarak ikiye ayrılmaktadır. Beyaz yağ dokusu, en iyi araştırılmış olanı leptin olan `adipositokin` adı verilen ve şişmanlığın komplikasyonlarının gelişiminde rol oynayan birçok molekül salgılayan endokrin bir organdır. Çocuklarda yüksek leptin düzeylerinin şişmanlık ile direkt olarak ilişkili olduğu gösterilmiştir. Uncoupling Protein 1 (UCP 1) esmer yağ dokusunun termogenez işlevinde başrole sahiptir. Uncoupling Protein 1 ekspresyonunu arttırarak esmerleşmeyi uyaran bir etmen olan FGF 21 (Fibroblast Büyüme Faktörü 21)'in metabolik düzenleyici bir molekül olduğu gösterilmiştir. Biz şişman ergenlerimizde leptin ile esmer yağ dokusu belirteçleri olan UCP 1 ve FGF 21 serum düzeylerini ve bunların şişmanlık, şişmanlığın derecesi ve komplikasyonları ile ilişkilerini araştırmayı amaçladık. Metod: Cole kriterine göre 64 şişman ergen ile yaş, cinsiyet ve puberte evreleri uyumlu 86 normal ağırlıklı ergen kontrol grubu olarak çalışmaya dahil edildi. Beden kompozisyonları Tanita yöntemi ile incelendi. Metabolik belirteçler, leptin, UCP 1, FGF 21 serum düzeyleri ölçüldü. Şişman ergenlere batın USG yapıldı. Bulgular: Şişmanlarda kan basıncı, açlık insulin, HOMA-IR, total kolesterol, LDL, trigliserid değerleri daha yüksek, HDL düzeyi daha düşük saptandı. Leptin düzeyleri şişman ergenlerde kontrol grubuna göre daha yüksek ve beden yağ miktarı miktarı ile pozitif yönde ilişkili saptandı. Serbest yağ asitleri ile UCP1 düzeyleri pozitif yönde ilişkili saptandı. FGF 21 BKİ, bel çevresi ile negatif yönde ilişkili bulundu. Sonuç: Bulgularımız şişman ergenlerimizde leptinin, UCP 1'in ve FGF 21'in şişmanlıkla ilişkisini ve/ya da şişmanlıktaki rolünü düşündürür özelliktedir.Anahtar kelimeler: Şişmanlık, ergen, esmer yağ dokusu, leptin, UCP 1, FGF 21

Introduction and Aim : The prevalence of obese children&adolescents is increasing around the world. Adipose tissue has a main role in energy balance and is consisted of white (WAT) and brown adipose tissue (BAT). WAT is an endocrine organ secreting molecules called `adipocytokines,`the most well researched leptin, that play a role in complications of obesity. It's been shown that high leptin levels are related to obesity. UCP1 has a leading role in the thermogenesis function of BAT. FGF 21, stimulating browning by increasing UCP1 expression, has shown to be a metabolic regulator. We aimed to detect UCP1, FGF21 levels which are indicators of BAT in obese adolescents, and investigate their relation to obesity and its complications.Methods: 64 obese adolescents according to Cole criteria and a control group of 86 lean adolescents with similar age, sex and stage of puberty were included in our study. Their body composition were analysed by Tanita. Metabolic parameters, leptin, UCP1 and FGF21 levels were measured. Obese adolescents were assesed with abdominal ultrasonography.Results: Obese adolescents showed higher blood pressure, fasting insulin, HOMA-IR, total cholesterol, LDL, triglyceride and lower HDL levels. Leptin was greater in obese adolescents compared with lean ones and was positively correlated with body fat. Free fatty acids and UCP1 were positively correlated. FGF21 were negatively correlated to BMI and waist circumference.Conclusion: Our findings suggest the presence of a relationship and/or the role of leptin, UCP 1, FGF 21 in obesity.Key words: obesity, adolescent, brown adipose tissue, leptin, UCP1, FGF21