İstismar ve ihmal bağlamında yaşlı ölümlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: 21. Yüzyıl'da, nüfusun yaşlanması, öne çıkan en önemli demografik olgulardan biridir. Yaşlı nüfus oranındaki hızlı artış sağlıktan sosyal güvenliğe, çevre düzenlemesine, iş olanaklarına, sosyokültürel faaliyetlere ve aile yapısına kadar toplumun tüm yönlerini etkilemektedir. Potansiyel olarak yaşlı istismarı ve ihmali olgularının da artma riskinin yüksek olacağı beklenmektedir. Bu çalışmada; artması muhtemel böyle ciddi bir sorunun boyutunu gözler önüne sererek, başta sağlık personelleri olmak üzere toplumun tüm kesimlerinde yaşlı istismar ve ihmaline yönelik farkındalık oluşturma, sorunun daha çok konuşulup tartışılması ve önlenmesi için çözüm önerilerinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır.Gereç ve Yöntem: İstanbul Adli Tıp Kurumu Başkanlığı Morg İhtisas Dairesi'nin 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arasında otopsisi yapılmış 10731 olgunun otopsi raporları retrospektif olarak tek tek incelendi. Bu olgular içerisinden, ölüm tarihi itibariyle 65 yaş ve üzerinde olan 1555 olgu (%14,5) çalışma kapsamına alındı. Verilerin analizinde `SPSS (Statistical Package for Social Science) for Windows 20.0` istatistiksel yazılım programı kullanılarak istatistiksel değerlendirilme yapıldı.Bulgular: Olguların %27,9'u (n:434) kadın, %72,1'i (n:1121) erkektir. Yaş ortalaması 74,86 ± 7,6 olup, yaş aralığı 65-101'dir. Olguların yaşlılık dönemlerine göre dağılımı; %54,4 (n:845) ile en sık genç yaşlılık dönemi, %32,7 (n:509) orta yaşlılık dönemi ve %12,9 (n:201) ileri yaşlılık dönemidir. Ölümler %29,5 (n:458) ile en sık kış aylarında gerçekleşmiştir. Orijini bildirilen olguların %60,3'ü (n:633) doğal ölüm, %33,0'ı (n:346) kaza, %4,9'ü (n:51) intihar ve %1,8'i (n:19) cinayet orijinlidir. Olguların %11,6'sının (n:180) yalnız yaşadığı, %6,4'ünde (n:99) bası yaraları, %2,6'sında (n:41) kötü hijyen, %2,3'ünde (n:36) kaşektik görünüm, %0,4'ünde (n:6) dehidrate görünüm tespit edilmiştir. Olguların 27'sinde fiziksel istismar bilgisi, 1 olguda ise cinsel istismar şüphesi bulunmaktadır. Tartışma ve Sonuç: İstismar ve ihmal yaşlı bireylerin yaşam kalitesini düşüren, sağlığını ve yaşamını tehdit eden, psikolojik, sosyal ve ekonomik sorunlara yol açan ve alınacak tedbirlerle önlenebilecek toplumsal bir olgudur. Bu çerçevede bireysel, toplumsal, kurumsal ve yasal olarak alınabilecek bir takım tedbirler bulunmaktadır. Gerek canlı olguda gerekse de ölü olguda yaşlı istismar ve ihmalinin tespit edilmesi, oluşacak yeni istismar ve ihmal olgularını önemli ölçüde azaltacaktır. Bu nedenle adli tıp uzmanlarına da önemli görevler düşmektedir. Anahtar Kelimeler: Yaşlı istismarı ve ihmali, yaşlı ölümleri, otopsi

Introduction and Objective: In the 21st century, the aging of the population is one of the most prominent demographic phenomena. The fast increase in the rate of elderly population affects all fractions of society from health to social security, environmental regulation, job opportunities, socio-cultural activities and family structure. Potentially, increased risk of elderly abuse and neglect is also expected. In this study; it is aimed to develop solution suggestion for to raise awareness about the abuse and neglect of the elderly in all segments of the society, especially in the health personels, discussing and prevention the problem more, by exposing the scale of such a serious problem that is likely to increase.Matherial and Methods: The autopsy reports of 10731 patients who had autopsy performed between 01.01.2015-31.12.2016 in the Morgue Department of Istanbul Forensic Medicine Institute were examined retrospectively. Among these cases, 1555 cases (14.5%) that have 65 years old and over were included in the study. In the analysis of the data, statistical evaluation was performed using the statistical software program `SPSS for Windows 20.0`.Results: 27.9% (n:434) of the cases were female and 72.1% (n:1121) were male. The age average was 74.86 ± 7.6 years and the age interval was 65-101 years. Distribution of cases according to senile period; 54.4% (n:845) was the most common period of young senile, 32.7% (n:509) middle-senile period and 12.9% (n:201) advanced senile period. Deaths were the most common in winter with 29.5% (n:458). 60.3% (n:633) of the cases who origin was reported were natural deaths, 33.0% (n:346) accidents, 4.9% (n:51) suicides and 1.8% (n:19) were murder origins. It has determined that 11.6% (n:180) of the cases lived alone, 6.4% (n:99) has pressure ulcers, 2.6% (n:41) has poor hygiene, and 2.3% (n:36) has cachectic appearance and 0.4% (n:6) has dehydrated appearance. 27 of the cases has physical abuse information and 1 case has sexual abuse suspicion. Discussion and Conclusion: Abuse and neglect are the social phenomenons that decrease the quality of life of elderly individuals, threaten their health and life, cause psychological, social and economic problems and can be prevented by the measures to be taken. In this framework, there are some precautions that can be taken like individual, social, institutional and legal. Detection of elderly abuse and neglect will significantly reduce new cases of abuse and neglect in both alive and dead cases. For this reason, forensic doctors have important missions.Key words: Elderly abuse and neglect, elderly deaths, autopsy