1-Bütil-3 Metilimidazolyumhekzaflorofosfat bileşiği kullanılarak karboksilli asitlerin reaktif ekstraksiyon yöntemi ile ayrılmasının incelenmesi

Abstract

Son dönemde karboksilli asitlerin sulu çözeltilerinden ayrılması üzerine farklı yöntemler kullanılarak gerçekleştirilen çok sayıda çalışma yapılmıştır. Literatür incelendiğinde bu alanda yapılan araştırmaların başarılı sonuçlar veren reaktif ekstraksiyon yöntemi üzerine yoğunlaştığı görülmektedir. Reaktif ekstraksiyon yöntemi ile yapılan ayırma işlemlerinde sonuca etki eden en önemli parametrelerden ikisi çözücü ve reaktif seçimidir.Tez çalışması kapsamında karboksilli asitlerin sulu çözeltilerinden reaktif ekstraksiyon yöntemi ile ayrılması incelenmiştir. Bu kapsamda kullanılan reaktifin konsantrasyon değişimi ile verim arasındaki ilişki gözlemlenmiştir. Ayrıca organik faz için çözücü seçimi yapmak üzere farklı çözücüler belirlenmiş, bu çözücülerin özellikle bir iyonik sıvı bileşiği olan 1-bütil 3-metilimidazolyum hekza floro fosfat'ın etkinliği ile karşılaştırılması hedeflenmiştir.Denemelerde propiyonik asit,laktik asit,süksinik asit olmak üzere üç farklı asit kullanılmıştır. Üç farklı asidin tripropilamin reaktifini kullanılarak reaktif ekstraksiyon işlemi gerçekleşmiştir. Seyreltici olarak toluen, 1-oktanol, dimetil fitalat, 2-oktanon, metil izo bütil keton,n-pentan ve iyonik likit olmak üzere yedi tane farklı seyreltici kullanılmıştır. Organik faz karışımları amin konsantrasyonu 0, 0.35, 0.70, 1.05, 1.4 mol / L olacak şekilde 5 farklı set olarak hazırlanmıştır. Reaktif ekstraksiyon denemeleri sonucunda Dağılma katsayıları (D), yüzde Ekstraksiyon verimi (% E) ve yükleme değeri (Z) parametreleri hesaplanmıştır.

Recently, there have been many studies related with the extraction of carboxylic acids from aqueous solutions using different methods. According to the literature, research studies are focused on reactive extraction methods which yields successful results. Selection of solvent and reagent are among two critical parameters that affect the results in the separation processes using reactive extraction methods.In this thesis, separation of carboxylic acids from aqueous solutions by reactive extraction method was investigated. In this context, the relationship between the change in concentration of reactive used and the yield was observed. Besides, different solvents were determined to be used as organic phase, and it was aimed to compare those solvents especially with the efficiency of 1-butyl-3-methylimidazolium hexafluorophosphate which is an ionic liquid.Three different acids, namely propionic acid, lactic acid and succinic acid were used in trials. Reactive extraction process was carried out using tripropylamin reactive of those three acids. Seven different diluting agents (toluene, 1-octanol, dimethyl phthalate, 2-octanone, methyl isobutyl ketone, n-pentane and ionic liquid) were used. Five organic phase mixtures having amine concentrations of 0, 0.35, 0.70, 1.05, 1.4 mol / L were prepared. Distribution constants (D), percent extraction yields (%E) and loading values (Z) were measured.