Lomber disk hernisi cerrahisi sonrası kinezyofobi, uyku kalitesi ve yaşam kalitesindeki değişiminaraştırılması

Abstract

Çalışmanın amacı; Lomber disk hernisi (LDH) tanısı koyulan ve mikrodiskektomi cerrahisi geçiren bireylerde kinezyofobi, günlük yaşam aktiviteleri ve uyku kalitelerinin değişimini araştırmaktır. Ulus Liv Hospital ve İstinye Üniversitesi Hastanesi bünyesinde Ortopedi ve Travmatoloji kliniğine başvurup lomber disk cerrahisi endikasyonu alıp, cerrahi olan 30 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalar ameliyattan önce, ameliyat sonrası birinci ay, üçüncü ay ve altıncı ayda değerlendirildi. Hastaların değerlendirilmesinde ağrı için kısa form Mcgill ağrı anketi ve görsel ağrı skalası (VAS), bel ağrısı kaynaklı özür durumunu değerlendirmek için Oswestry disabilite indeksi (ODİ), hareket korkusu için Tampa kinezyofobi ölçeği (TKÖ), yaşam kalitesi için SF-36 (yaşam kalitesi ölçeği), uyku kalitesi için Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ve emosyonel durum içinse Beck depresyon (BDÖ) ve umutsuzluk (BUÖ) ölçeği kullanıldı. Ayrıca hastaların lomber fleksiyon-ekstansiyon ve lateral fleksiyon normal eklem hareket açıları (NEH) kaydedildi. Hastalara ameliyat sonrası önerilerde bulunuldu ve ev egzersiz programı verildi. Değerlendirmeler sonucunda SF-36'nın bütün alt parametrelerinde, TKÖ, PUKİ, ODİ, BDÖ ve BUÖ skorlarının ve NEH'lerinin zaman içindeki değişimi anlamlı bulundu (p<0.05). Ameliyat öncesi lomber bölge fleksiyon hareketi ile TKÖ,ODİ Toplam Skoru ve BUÖ skoru arasında; VAS skoru ile PUKİ, ODİ Toplam Skoru, BDÖ ve SF-36 Emosyonel iyilik hali alt bileşeni arasında; Mc-Gill Ağrı şiddeti VAS değeri ile PUKİ, ODİ Toplam Skoru, BDÖ ve SF-36 Emosyonel iyilik hali alt bileşeni arasında;Mc-Gill duyusal (sensory) alt parametresi ile Beck umutsuzluk ölçeği skoru ve SF-36 Vücut ağrısı alt bileşeni arasında; Mc-Gill algısal alt parametresi ile TKÖ Mc-Gill toplam Skoru ile SF-36 Fiziksel problemler nedeniyle olan kısıtlanma alt bileşeni arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0,05).Ameliyat sonrası 6. ayda lomber bölge ekstansiyon hareketi ile ODİ Skoru arasında; Lomber bölge lateral fleksiyonu ile BDÖ skoru arasında; Mc-Gill algısal skor ile ODİ Skoru arasında; PUKİ skoru ile SF-36 Fiziksel problemler nedeniyle olan kısıtlanma ve SF-36 Genel Sağlık Algısı alt bileşeni arasında; ODİ Skoru ile SF-36 Vücut ağrısı alt bileşeni arasında; BDÖ skoru ile SF-36 Fiziksel fonksiyon kalitesi, SF-36 Emosyonel iyilik hali ve SF-36 Genel Sağlık Algısı alt bileşeni arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu (p<0,05).Sonuç olarak; LDH cerrahisi sonrası erken dönemde ve sonrasında verilen, aşamalı olarak arttırılan ev egzersiz programları bireylerin subjektif ve objektif bulgularında önemli düzeyde iyileşmeler sağladı.Anahtar Kelimeler: Lomber disk hernisi, lomber disk cerrahisi, bel ağrısı, ev egzersiz programı

The aim of this study is to investigate the changes in kinesiophobia, daily living activities and sleep quality in patients diagnosed with lumbar disc herniation (LDH) and undergone microdiscectomy surgery.Ulus Hospital and İstinye University Hospital, with indication for surgery of lumbar disc hernia were included in this study.The patients were evaluated preoperatively and postoperatively at the 1st,3rd, and 6th months. Short form Mcgill pain questionnaire and visual analogue scale (VAS) for pain assessment, Oswestry disability index(ODI) for assessing low back pain disability, Tampa kinesiophobia scale(TKS) for fear of movement, SF36 for quality of life, Pittsburg Sleep Quality Index(PSQI) for sleep quality and, Beck depression(BDS) and hopelessness(BHS) scale for emotional status were used. Goniometric lumbar flexion-extension angle and lateral flexion angle(ROM) were recorded for each patient. In addition, postoperative recommendations and home exercise program were given to the patients.As a result of the evaluations, the changes in scores of TKS, PSQI, ODI, BDS and BHS over time was significant in all scores of SF36. There was a significant increase of ROM postoperatively compared to preoperative evaluations.Statistically significant relationship was detected between the preoperative lumbar flexion movement and the TKS, ODI Total Score, and BHS scores; between preoperative VAS score and PSQI, ODI Total Score; between BDS and SF36 emotional well-being subscale; between Mc-Gill Pain Severity VAS scores and PSQI, ODI Total Score, SF36 emotional well-being subscale; (p <0.05).Mc-Gill sensorial sub-parameter and BHS score as well as SF-36 sub-component due to physical restrictions were significantly correlated (p <0.05).At the 6th postoperative month, a statistically significant correlation was between lumbar extension movement and ODI Score; between lateral flexion of the lumbar region and BDS score; between Mc-Gill affective sub-parameter and ODI Score; between PUKI score with SF36 subcomponent due to physical problems restrictions and SF36 Health Perception subcomponent; between ODI Score and SF36 Body pain subcomponent; between the BDS score and SF36 physical function quality, SF36 Emotional well-being, and SF36 general health perception sub-component (p<0.05).As a result; home exercise programs started early after LDH surgery and increased gradually during the postoperative time period provided significant improvements in subjective and objective findings of the patients.Keywords: Lumbar disc hernia, lumbar disc surgery, low back pain, home exercise program