Baraj gölleri altında kalan kültür mirasının durumu ve korunması

Abstract

Barajlar, su ihtiyacını karşılamakla birlikte enerji üretiminde de önemli bir rol oynamaktadır. Ancak barajların kurulacağı yerin seçimi oldukça önemlidir. Bazı durumlarda arkeolojik sit alanlarının bulunduğu yerlere barajların yapıldığına dair Türkiye'de ve Dünyada örnekler bulunmaktadır. 1970'li yıllarda Keban Baraj gölü inşasının ardından yüzlerce arkeolojik yerleşme sular altında kalmıştır. Günümüzde ise, Yortanlı Barajı'nın suları altında kalmış olan Allianoi ve Ilısu Barajı'nın suları altında kalacak olan Hasankeyf önemli kültür varlıkları arasında yer almaktadır.Bu çalışmada, koruma önlemlerinin alınma şekli, baraj yapımından sonra oluşabilecek değişiklikler, baraj suyunun bırakılması durumunda suların kalıntılarda yaratacağı tahribatın ölçüsü, eserlerin suyun basıncına olan direncinin ne derecede olabileceği ve kalıntıların üzerinin kapatılmasında kullanılacak olan malzemenin seçilmesi gibi sorulara yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Kültür Mirası, Baraj gölleri, Koruma.

Dams plays an important role in the production of energy and water. However, the choice of where to build dams is very important. In some cases, dams are built in archeological sites and there are examples in the world and türkiye. In the 1970s for the construction of Keban dam reservoir and then remained flooded hundreds of archaeological sites. Recently Allianoi remained under the waters of the Yortanlı dam. Nowadays, Hasankeyf will remain under the waters of the Ilisu dam.This thesis study will be answers to questions such as, protection measures taken, the changes that may occur after the construction of the dam, After the canalize of the dam water, artefact can be damage of the dam water, the water pressure resistance of the artefact and selecting the material that will be used when closing a artefact remains.Key Words: Cultural Heritage, Dam Lakes, Protection