Türkiye`de doğrudan yabancı yatırımların ekonomik büyüme ve istihdama etkisi

Abstract

Küreselleşmeyle birlikte güç kazanan doğrudan yabancı yatırımlar, ev sahibiülkelere pek çok açıdan katkı sağlamaktadır. Doğrudan yabancı yatırımların, özellikletasarruf-yatırım açığı sorunu yaşayan gelişmekte olan ülkelere etkisi oldukça büyüktür.Bu yatırımlar, ülkelere sermaye kaynağı olmalarının yanında makroekonomikdeğişkenleri uzun vadede etkilemektedir.Bu çalışmada, Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımların ekonomik büyüme veistihdama etkisi incelenmiştir. Bu amaçla 2006: Q1-2018: Q4 dönemi verilerikullanılarak, ARDL analizi ve Toda-Yamamoto nedensellik testi uygulanmıştır.Doğrudan yabancı yatırımlar ve ekonomik büyüme için yapılan ampirik analizlersonucunda, doğrudan yabancı yatırımların ekonomik büyümeyi uzun dönemde pozitifetkilediği, nedensellik ilişkisinin ise çift yönlü olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Doğrudanyabancı yatırımlar ve istihdam için yapılan analizlerde ise, doğrudan yabancıyatırımların istihdamı uzun dönemde pozitif etkilediği ve değişkenler arasındanedensellik ilişkisi olmadığı tespit edilmiştir. Ekonometrik analiz bulguları genel olarakdeğerlendirildiğinde, Türkiye ekonomisinde doğrudan yabancı yatırımların, ekonomikbüyüme ve istihdamı artırdığı fakat yetersiz kaldığı söylenebilmektedir. Bu katkınınsürdürülebilmesi için, doğrudan yabancı yatırımların, üretim yaratılabilen imalatsektörüne çekilmesinin faydalı olacağı düşünülmektedir. Ayrıca istihdamda artışınsağlanması için; yatırımların, yeni yatırımlar şeklinde gerçekleşmesi gerektiğidüşünülmektedir.

Foreign direct investments, which have gained strength with globalization, havecontributed to host countries in many ways. Foreign direct investment has a significantimpact on developing countries, especially those experiencing a saving-investmentdeficit problem. In addition to being a source of capital for countries, these investmentseffect macroeconomic variables in the long term.In this study, in Turkey the impact of foreign direct investment for economicgrowth and employment were examined. For this purpose, ARDL analysis and TodaYamamoto causality test were applied by using data for the period of 2006: Q1-2018:Q4. As a result of the empirical analyzes for foreign direct investments and economicgrowth, it was concluded that foreign direct investment had a positive effect oneconomic growth in the long run. In addition there is a bi-directional causalityrelationship between variables. In the analyzes conducted for foreign direct investmentsand employment, it was determined that foreign direct investment on employment had apositive effect in the long run and had no causal relationship between variables. Whenthe findings of the econometric analysis are evaluated in general, it can be said that foreigndirect investment in Turkey's economy, increase economic growth and employment butare insufficient. In order to maintain this contribution, it is considered that it would bebeneficial to attract foreign direct investments to the manufacturing sector which can becreated. In addition, in order to increase employment, it is considered that investmentsshould be made in the form of new investments.