Farklı sagittal iskeletsel ilişkiye sahip bireylerde posteroanterior sefalometrik ve lateral sefalometrik röntgenlerde anatomik landmark belirleme hatalarının değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu retrospektif çalışmanın amacı, kliniğimizde rutin olarak çekilmiş olan posteroanterior sefalometrik ve lateral sefalometik radyograflar üzerinde landmark belirleme hatalarının değerlendirilmesi ve farklı sagittal iskeletsel ilişiye sahip bireyler arasında landmark işaretleme hatalarının karşılaştırılmasıdır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda Kırıkkale Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim Dalı'na tedavi olmak için başvuran hastalar arasından çalışma kriterlerine uyan bireylere ait, arşivde kayıtlı toplam 65 adet posteroanterior sefalometrik, 80 adet lateral sefalometrik radyograf, el-bilek radyografileri retrospektif olarak incelendi. İskeletsel maloklüzyon tipine göre gruplandırılan hastaların radyografları üzerinde, literatürde daha önce tanımlanmış olan ve analizlerde en sık kullanılan toplam 34 posteroanterior landmark noktası ve 18 lateral sefalometrik landmark noktası aynı gözlemci tarafından 1 ay arayla iki defa işaretlendi. İki ortodonti uzmanı tarafından da işaretlenen landmark noktalarının x ve y koordinat değerleri arasında gözlemci içi ve gözlemciler arası hatalar incelendi. Gözlemci içi güvenilirlik sınıf içi korelasyon katsayısı ile değerlendirildi ve gruplar arasındaki karşılaştırma Kruskal Wallis çoklu karşılaştırma testi ile yapıldı.Bulgular: Posteroanterior sefalometrik radyografilerde dental landmark noktalarında işaretleme hataları iskeletsel landmark noktalarına göre daha fazla bulunmuştur. Posteroanterior radyografilerde landmark işaretlemesinde dental noktalar arasında en düşük hata oranı alt kesici orta noktasında (IPL) bulunmuştur. Posteroanterior landmark noktaları arasında A6, 6B, Msl ve Jl noktaları hem vertikal hem de horizontal olarak hata oranı yüksek olan noktalardır. Lateral sefalometrik radyografiler değerlendirildiğinde x ekseni koordinatında en yüksek sapma; Cs, ANS ve A noktasında bulunmuştur. Y ekseni koordinatında ise en yüksek sapma Pt noktasında ve B noktasında bulunmuştur.Sonuç: Landmark noktalarının çoğunun işaretlemesinde kendine özgü zorluklar ve x, y koordinatlarının belirlenmesinde belirgin farklılıklar vardır. Bazı noktaların vertikal ya da horizontal konumunun belirlenmesi zordur. Üç farklı iskeletsel grup arasında landmark noktalarının belirlenmesinde bazı landmark noktalarında farklılık olmakla beraber birçok noktada bu fark 0.56 mm'yi geçmediğinden klinik olarak önemi tartışmalıdır.Anahtar Sözcükler: Landmark belirleme hataları, posteroanterior sefalometri, lateral sefalometri

Aim: The aim of this retrospective study was to evaluate landmark detection errors on posteroanterior cephalometric and lateral cephalometric radiographs routinely taken in our clinic and to compare landmark marking errors among individuals with different sagittal skeletal relationships.Materials and Method: In our study, lateral cephalometric, posteroanterior cephalometric and hand-wrist radiographs and plaster models were recorded retrospectively in the archives of 80 patients in a total of who met the criteria of patients who applied for treatment in Department of Orthodontics at Kırıkkale University. A total of 34 posteroanterior landmark points and 18 lateral cephalometric landmark points, previously described in the literature and most commonly used in the analyzes, were marked twice by the same observer at 1 month intervals on the radiographs of the patients grouped according to skeletal malocclusion type. Intra-observer and inter-observer errors between the x and y coordinate values of the landmark points marked by both orthodontists were examined.Results: Posteroanterior cephalometric radiographs, marking errors in dental landmark points are higher than in skeletal landmark points. The lowest error rate among the dental points in landmark marking on posteroanterior radiographs is at the lower incisor midpoint (IPL). Among the posteroanterior landmark points, the points A6, 6B, Msl and J1 are both vertically and horizontally with high error rates. When the lateral cephalometric radiographs were evaluated, the highest deviation in the x-axis coordinate; Cs were found at ANS and A. The highest deviation in the Y axis coordinate was found at Pt point and B point.Conclusion: here are specific difficulties in marking most landmark points and significant differences in the determination of x, y coordinates. It is difficult to determine the vertical or horizontal position of some points. Although there are differences in some landmark points in determining landmark points between three different skeletal groups, the clinical significance of this difference is controversial in many points since it does not exceed 0.56 mm.Keywords: Posteroanterior cephalometric radiography, Landmark Identification Errors, Lateral Cephalometric Radiography