Yeni iletişim teknolojileri bağlamında iletişim özgürlüğü ve Türkiye`de internet düzenlemeleri

Abstract

Yeni iletişim teknolojisi olan internet, toplum düzenini ve devletlerin bütünlüğünü tehdit ettiği gerekçesiyle pek çok ülke tarafından yasal düzenlemeler yoluyla denetlenmeye çalışılmaktadır. Yapılan bu düzenlemeler internet ortamında iletişim özgürlüğünün sağlanması ve korunması tartışmalarını beraberinde getirmiştir. Türkiye'de internet ortamının denetlenmesi ve düzenlenmesi için oluşturulan yasal düzenlemeleri konu edinen bu çalışmada, Türkiye'nin internet politikasının iletişim özgürlüğü bağlamında değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda kanun yapıcı aktörlerin iletişim özgürlüğü ve internet ile ilgili görüşlerinin neler olduğu, bu görüşlerin internet ile ilgili düzenlemelerin oluşturulması sürecine ve düzenlemelerin içeriğine ne gibi etkileri olduğu sorularına yanıt aranmıştır. Türkiye'de internet ortamını düzenleyen 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunun yürürlüğe girdiği TBMM 22. Dönem ve Kanun'da değişikliklerin yapıldığı TBMM 24. Dönem meclis birleşim tutanakları nitel içerik analizi ve eleştirel söylem analizi ile incelenmiştir. Sonuçta; yasal düzenlemenin oluşturulması sürecinde parlamento üyelerinin internet ile ilgili olumlu bir kanaate sahip olmalarının yanında toplum düzenini tehdit eden içeriklere karşı tedbir alınmasını bir gereklilik olarak değerlendirdikleri görülmüştür. Muhalefet partilerinin internet ortamında iletişim özgürlüğünün sağlanması ve korunması yönünde bir tavır etrafında birleştikleri görülürken, iktidar partisinin önceliğinin yasal düzenlemeler ile internet ortamını denetim altında tutmak olduğu görülmüştür. Türkiye'nin ifade ve düşünce özgürlüğü geleneğinin internet ortamını düzenleyen kanun metinlerinde ve kanunların uygulanmasında varlığını koruduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: İnternet, ifade ve düşünce özgürlüğü, iletişim özgürlüğü, iletişim hukuku, yeni iletişim teknolojileri, demokrasi.

As a new communication technology, the internet is attempting to control through local regulations by many countries on the ground of being threat for social order and integrity of society. These arrengements brought together the discussions on proteciton and providing freedom of communication in the internet context. In this study focused on inspection and arrengement Turkey's legal regulations on the internet, it is aimed to evaluate Turkey's policy in the context of freedom of communication. In this context, Turkey's progress on legislative actors' perception on freedom of the press and the internet and its effects on concerned regulations are aimed to reveal. In the study, qualitative content analysis and critical discourse analysis methods have been used to investigate parliamentary minutes made by parliament members in assemblies in the context of No. 5651 Act About Supervision of Publications on the Internet in Turkey's 22nd and 24th Term Turkish Grand National Assembly. As a result, it has been seen that parliament members have a positive opinion about the internet in the process of forming the legal regulation. However, they also noted that it is necessity to take precautions against the contents that threaten the social order. It has been seen that opposition parties join together in an attitude towards the provision and protection of the freedom of communication in the internet environment, while the ruling party's priority is to keep the legal regulations and internet environment under control. In conclusion, it has been observed that Turkey's tradition freedom of expressions still exists in the text of the laws and implementation which arranges the internet environment. Keywords: Internet, freedom of expression and thought, freedom of communication, communication law, new communication technologies, democracy.