Uluslararası Hukukta çok uluslu şirketler ve insan hakları yükümlülükleri

Abstract

Çok uluslu şirketler uluslararası hukuk ve politikada oldukça önemli bir yere sahiptir. Birden fazla ülkede ticari faaliyet göstermeleri, çok uluslu şirketlerin ekonomik güçlerini artırmalarının yanı sıra, ülke ekonomilerine yaptıkları katkı ve devletlerle ilişkileri sebebiyle uluslararası politikada da güçlenmelerini sağlamıştır. Ne var ki, bu güç kar elde etme amacı doğrultusunda yıkıcı etkiler yaratmış, insan hakları bakımından felaketlere sebep olmuştur. Devletlerle aralarındaki güç mücadelesi, çok uluslu şirketlerin uluslararası hukukta birer suje olarak kabul edilmesinin de önüne geçtiğinden, günümüzde halen çok uluslu şirketlerin işledikleri insan hakları ihlallerinden ötürü yargılanabileceği bir uluslararası hukuk mekanizması bulunmamaktadır. Tez kapsamında çok uluslu şirketlerin işledikleri insan hakları ihlalleri bakımından sorumlulukları araştırılmıştır.

Multinational corporations have had an important place in international law and politics throughout history. Their commercial activities in more than one country enabled multinational companies to increase their economic power as well as to strengthen their international policies due to their contribution to national economies and their relations with states. However, this power had devastating effects in order to make profit and caused human rights violations in many regions. Since the power struggle between states and corporations prevents the acceptance of multinational corporations' subject status in international law, there is still no international legal mechanism where multinational corporations can be tried for their human rights violations. In scope of the thesis, the responsibility of multinational corporations in terms of human rights violations are investigated.