Plevral sıvıda transüda-eksüda ayırımında total oksidan, antioksidan düzeylerinin rolü

Abstract

Plevral sıvılar rutin pratikte sık karşılaştığımız, ayırıcı tanısında güçlüklerin yaşandığı bir klinik problemdir. Genellikle sistemik bir patolojinin veya başka bir organa ait hastalığın komplikasyonu olarak görülürler. Bu çalışmada amaç plevra sıvısı ve kanda bakılan total oksidatif status (TOS) ve total antioksidatif status (TAS)'un transüda-eksüda ayrımında tanı kriteri olarak kullanılıp kullanılamayacağının değerlendirilmesi ve çeşitli etyolojilere bağlı plevral sıvıların etyopatogenezinde ve etyolojisini saptamada oksidatif stresin rolünü araştırmaktır.Çalışmaya plevral efüzyonlu 100 hasta alındı. Hastaların 40'ı transüda, 60'ı eksüda vasfında plevral efüzyona sahipti. Atmış dört hastanın benign nedenlere bağlı plevral efüzyonu mevcut iken, 36 hastanın malign nedenlere bağlı plevral efüzyonu mevcuttu.Plevral sıvı TOS seviyeleri eksüdatif efüzyonlarda transüdatif olanlara göre (sırasıyla 6.02±3.31 ve 3.79±2.44, p=0.000) ve malign kaynaklı efüzyonlarda benign kaynaklı olanlara göre (sırasıyla 6.04±3.26 ve 4.61±3.03, p=0.030) oldukça yüksek bulundu. Ayrıca oksidatif stresin göstergesi olarak oksidatif stres indeksi (OSİ) bakıldığında plevral OSİ değeri eksüdalarda transüdalılara göre (sırasıyla 1.30±1.90 ve 0.45±0.40, p=0.007) ve malign sıvılarda benign sıvılara göre (sırasıyla 6.56±19.00 ve 0.72±0.97, p=0.016) anlamlı derecede yüksek bulundu. Yapılan ROC analizi sonucu plevra TOS değeri için 4.54 µmol H2O2 equivalent/L değerinin üzerinde %65 duyarlılık ve %87 özgüllükle eksüda tanısı öngörülebilmekteydi. Plevra TAS değeri için ise 1.13 µmolH2O2 Trolox equivalent/L değerinin üzerinde %48 duyarlılık ve %78 özgüllükle transüda tanısı öngörülebilmekteydi.Farklı etyolojilere bağlı plevral efüzyonların birbirleri ile karşılaştırılmasında farklı hastalık grupları arasında sadece plevral sıvı TOS değerleri ve plevral sıvı OSİ değerleri açısından istatistiksel olarak farklılık saptandı. Ancak aradaki farklılık plevral efüzyonun etyolojisine yönelik tanı amaçlı kullanılabilecek kadar belirgin değildi.Sonuç olarak plevral TOS ve TAS düzeyleri transüda-eksüda ayırımında Light kriterleri kadar duyarlı ve özgün olmamakla birlikte Light kriterlerine ek olarak kullanılabilir. Diğer taraftan oksidatif stres indeksinin eksüdatif sıvılarda transüdatif sıvılara göre daha yüksek bulunması ve bunun serum değerleri ile güçlü korelasyon göstermemesi, oksidatif stresin lokal üretildiğini ve bu hastalıkların patogenezinde rol oynadığını düşündürmektedir.Anahtar Kelimeler : Plevral sıvı, TOS-TAS, Transüda, Eksüda

Pleural effusions are common problems in clinical practice and their differential diagnosis is frequently problematic. They are generally complications of a systemic pathology or another organ. The aim of the study was to investigate whether total oxidative status (TOS) and/or total anti-oxidative status (TAS) in pleural fluid and serum could be used differentiate between exudates and transudates, and whether oxidative stress has a role in the etiopathogenesis of pleural effusions due to different etiologies.A total of 100 patients with pleural effusion were included. The pleural effusion was transudate in 40 and exudate in 60 of the patients. The pleural effusion was due to benign etiologies in 64 patients while it was due to malignant etiologies in 36 patients.TOS levels in pleural fluid were higher in exudates and malignant effusions compared to those in transudates (6.02±3.31 and 3.79±2.44, respectively, p=0.000) and benign effusions, respectively (6.04±3.26 and 4.61±3.03, respectively, p=0.030). Additionally, oxidative stress index (OSI) in pleural fluid, as an indicator of oxidative stress, was higher in exudates and malignant effusions (1.30±1.90 and 0.45±0.40, respectively, p=0.007) compared to those in transudates and benign effusions, respectively (6.56±19.00 and 0.72±0.97, respectively, p=0.016). For the cut-off value of 4.54 µmol H2O2 equivalent/L pleural TOS had 65% sensitivity and 87% specifity to diagnose exudates. For the cut-off value of 1.13 µmolH2O2 Trolox equivalent/L pleural TAS had 48% sensitivity and 78% specifity to diagnose transudates.Only pleural TOS and OSI levels were found to be significantly different between pleural effusions due to different etiologies. However, these differences were not obvious to use in the differential diagnosis of any specific etiology of pleural effusion.In conclusion, pleural TOS and TAS levels were not as sensitive and specific as Light criteria, however, they can be used in conjunction with Light criteria. On the other hand, higher oxidative stress index levels found in the exudative pleural effusions compared to those in transudative pleural effusions and the lack of a strong correlation between the pleural and the serum levels of these parameters suggest the local production of oxidative stress and this may play a role in the pathogenesis of pleural effusion due to these disease processes.Key words: Pleural effusion, TAS, TOS, Transudate, Exudate