15 temmuz darbe girişimi sonrası Borsa İstanbul`un etkinliğinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Türkiye'de yaşanan 15 Temmuz darbe girişiminin Borsa İstanbul (BIST) üzerine etkilerini incelemektir. Bilindiği üzere 15 Temmuz 20016 Cuma günü Türk askeri kuvvetleri içerisinde yer alan bir grup tarafından darbe girişiminde bulunulmuştur. Bu girişim halkın karşı çıkması sayesinde aynı hafta sonunda bastırılmıştır. Ardından gelen dönemde Türkiye'de bir takım önemli olaylar yaşanmıştır. Darbe girişiminin Türk ekonomisi üzerinde de etkileri görülmüştür. Bu olaya ilaveten ekonomi ve yatırım çevrelerindeki gelişmeler sonucunda Fitch ve Moody's Türkiye'nin kredi notunu düşürmüştür. Yaşanan gelişmeler BIST üzerinde de olumsuz etki yaratmıştır. 15 Temmuz sonrasındaki ilk açılış gününde BIST'teki hisselerde önemli düşüşler yaşanmıştır.Bu çalışmada 15 Temmuz darbe girişiminin BIST üzerindeki etkisi ampirik olarak incelenmiştir. Bu doğrultuda BIST'te 15 Temmuz öncesi ve sonrasında bir yapısal kırılma yaşanıp yaşanmadığı araştırılmıştır. Ayrıca 15 Temmuz öncesi ve sonrası için Fama'nın etkin market hipotezinin geçerliliğinde bir değişiklik olup olmadığı da incelenmiştir. Bu amaçla Şubat 1986 - Kasım 2018 dönemi için BIST 100 Endeksi verilerindeki potansiyel yapısal kırılmalar, yapısal kırılmalı birim kök testleri ile belirlenerek 15 Temmuz 2016'da bir kırılma olup olmadığı test edilmiştir. Buna ilaveten etkin market hipotezinin geçerliliği, yapısal kırılma olmaması durumunda Genişletilmiş Dickey-Fuller, yapısal kırılma olması durumunda Perron (1989), Zivot and Andrews (1992), Perron (1997), Lumsdaine and Papell (1997), Lee and Strazicich (2003) birim kök testleri ile test edilmiştir. Böylece etkin market hipotezinin geçerliliği ve borsa etkinliğinin 15 Temmuz'da değişip değişmediği ortaya konmuştur. Elde edilen sonuçlara göre BIST 100 Endeksinin incelenen dönemde zayıf etkin olmadığı sonucuna varılmıştır. Yapısal kırılmalı birim kök testi sonuçlarına göre 15 Temmuz 2016 tarihinde BIST 100 endeksinde herhangi bir anlamlı kırılma tespit edilemediğinden 15 Temmuz darbe girişiminin etkin market hipotezi üzerinde bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: Borsa İstanbul, etkin market hipotezi, 15 Temmuz darbe girişimi, yapısal kırılma.

The purpose of this study is to analyze the effect of July 15 coup attempt that occurred in Turkey on Borsa Istanbul (Istanbul Stock Exchange, BIST). As it is known, there has been a military coup attempt by a group that involved in Turkish military forces on July 15, 2016 on Friday. This attempt was suppressed in the same weekend by the objection of Turkish society. In the ensuing period, some major events has happened in Turkey. Turkish Economy was also affected by the coup attempt. Moreover, as a result of fluctuations in the economy and the investment sector, Fitch and Moody's lowered the credit rating of Turkey. The coup attempt resulted a negative effect on BIST as well. In the first opening day after July 15, there has been a dramatic decline on share prices in BIST.In this study, the effect of July 15 coup attempt on BIST is analyzed empirically. In this direction, whether there is a structural break on BIST on July 15 is examined. In addition to this, the validity of Fama's efficient market hypothesis before and after July 15 is investigated. For this aim, potential structural breaks on BIST 100 Index for the period between February 1986 and November 2018 are determined with unit root tests allowing structural breaks tests and it is tested whether there is a break on July 15, 2016. Furthermore, the validity of the efficient market hypothesis, is tested by Augmented Dickey Fuller test in the absence of structural breaks, and by Perron (1989), Zivot and Andrews (1992), Perron (1997), Lumsdaine and Papell (1997), Lee and Strazicich (2003) unit root tests in the presence of structural breaks. Thus, the validity of the efficient market hypothesis and a possible change on this efficiency on July 15 is revealed. Results suggest that BIST 100 Index is not weak-efficient in the period examined. According to the results of the structural break unit root tests, no significant break exist in the BIST 100 index on July 15, 2016. Therefore, it is determined that the July 15 coup attempt has no effect on the effective market hypothesis for BIST 100 Index.Keywords: Borsa Istanbul, efficient market hypothesis, July 15 coup attempt, structural break.