Öğrenci hemşirelerin pozitif ruh sağlığı ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki

Abstract

Giriş-Amaç: Çalışmanın amacı, öğrenci hemşirelerin kişilik özellikleri ile pozitif ruh sağlığı arasındaki ilişkiyi değerlendirmek ve bunları etkileyen değişkenleri belirlemektir. Materyal-Metod: Tanımlayıcı, ilişki arayıcı ve analitik olarak tasarlanan çalışma verileri, etik kurul onayından sonra, 15 Ocak-15 Haziran 2019 tarihleri arasında, Türkiye'de farklı üniversitelerin hemşirelik lisans programına kayıtlı ve araştırmaya katılma konusunda gönüllü olan 363 öğrenci hemşireden (232'sine Öğrenci Hemşireler Derneği (ÖHDER) bilgi ağı üzerinden e-mail yolu ile, 131'ine ise elden ulaşılarak) toplanmıştır. Veriler, Kişisel Bilgi Formu, öğrencilerin kişilik özelliklerini değerlendirmek için kullanılan Sosyotropi-Otonomi Ölçeği (SOÖ), ruh sağlığı durumlarını değerlendirmek için kullanılan Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeği (PRSÖ) ile toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22.0 programında tanımlayıcı istatistikler, korelasyon analizi, t testi ve varyans analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan öğrenci hemşirelerin %78.9'u kadın ve yaş ortalaması 20.91±1.77'dir.%85.0'i sosyo ekonomik durumunu orta düzeyde algılamaktadır. %70.9'u Anadolu Lisesi mezunu ve %78.7'si hemşirelik lisans eğitimini Sağlık Bilimleri Fakültesi'nde sürdürmektedir. Araştırmaya daha sıklıkla 2.,3. ve 4. sınıf öğrencileri katılmıştır. %92.2'si fiziksel ve %96.4'ü ruhsal bir kronik hastalığı olmadığını belirten öğrenciler, genel sağlık durumlarına 10 üzerinden 7.56±1.78 puan vermiştir. Öğrenci hemşirelerin PRSÖ puan ortalaması ortalamanın altında bulunurken,SOÖ'nin otonomi alt ölçek puan ortalamaları sosyotropi alt ölçeğinden daha yüksek ve ortalamanın üzerinde bulunmuştur. Öğrenci hemşirelerin iki ölçeğe ait toplam ve tüm alt ölçek puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır(p<0.05). Öğrencilerin cinsiyetinin, öğrenim gördüğü hemşirelik lisans programının ve kronik ruhsal bir hastalık tanısına sahip olma durumunun pozitif ruh sağlığı; mezun oldukları lise programı ile öğrenim gördükleri sınıf düzeyinin sosyotropik-otonomik kişilik özellikleri üzerinde belirleyici olduğu saptanmıştır(p<0.05).Sonuç: Otonomik özellikleri daha yüksek olan öğrencilerin bu özellikleri arttıkça pozitif ruh sağlığı özelliklerinin de arttığı gözlenmiştir. Erkek olan hemşirelik öğrencilerinin, hemşirelik fakültesinde öğrenim gören ve kronik bir ruhsal hastalığı olan öğrencilerin pozitif ruh sağlığı özellikleri diğerlerinden daha olumsuz; fen lisesi mezunu ve lisans son sınıf öğrencilerinin sosyotropik özellikleri daha düşük bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Öğrenci hemşire, pozitif ruh sağlığı, sosyotropi-otonomi kişilik özelliği

Introduction-Aim: The aim of this study is to examine relations between variables affecting personality traits of student nurses and positive mental health and to determine variables affecting these relations. Materials and Methods: Data of the study, which was designed as a descriptive, relation-seeking and analytic study, were collected from 363 student nurses (232 of whom were reached via e-mail through the information network of the Student Nurses Association (SNA) and 131 of whom were reached by hand) who were enrolled to nursing undergraduate programs of different universities in Turkey and volunteered to participate in the study, after receiving an ethics committee approval between January 15th-June 15th, 2019. The data were collected via Personal Information Form, Sociotrophy-Autonomy Scale (SAS), used for evaluating students' personality characteristics and Positive Mental Health Scale (PMHS), used for evaluating mental health statuses.The obtained data were evaluated with the definitive statics in the SPSS 22.0 program, correlation analysis, t test and variance analysis. Findings: 78.9% of the student nurses who participated in the study were female and their age average was 20.91±1.77. 85.0% of them perceived their socioeconomic status as middle. 70.9% of them were Anatolian High School graduates and 78.7% of them were maintaining their nursing undergraduate studies in School of Health Sciences. In general, 2nd, 3rd and 4th classes participated in the study. While 92.2% of them stated that they had no physical diseases, 96.4% of them expressed that they had no chronic mental illness and their general health status was 7.56±1.78 over 10. While the Positive Mental Health Scale point average of the student nurses was lower than the average, autonomy sub-scale point averages for Sociotropy-Autonomy Scale were higher than sociotropy sub-scale and higher than the average. A statistically significant relation between total of two scales and all sub-scale point averages of the student nurses (p<0.05). It was determined that the gender, nursing undergraduate program and chronic mental illness of the students are determinant for positive mental health (PMH), high school program from which they were graduated and sociotropic-autonomic personality traits of their class level (p<0.05).Conclusion: It was observed that as the students whose autonomic traits were higher improved these traits, their positive mental health improved also. It was found that positive mental health characteristics of male student nurses and students receiving education in faculty of nursing and had a chronic mental disorder were more negative than others and sociotrophic characteristics of science high school graduate students and final year undergraduate students were lower. Key Words: Student nurse, positive mental health, Sociotropy-Autonomy Personality Traits.