Callisto Guatelli`nin 19.yüzyıl Klasik Türk Müziği çokseslendirme çalışmaları içindeki yeri, eserlerinin transkripsiyon ve analizi

Abstract

Bu araştırma; C. Guatelli'nin, Türk müziği eserlerini çokseslendirme anlayışını ortaya koymak, belirlenen anlayışla Cumhuriyet öncesi çokseslilik dönemine ışık tutmak ve C. Guatelli'nin bu süreçte aldığı rolü müzikal açıdan ortaya çıkarmak amacı ile yapılmıştır. Bu amaçla C. Guatelli'nin Osmanlı İmparatorluğu topraklarına gelişinden ölümüne kadar olan süreçteki müzik yaşamı, eserleri ve Osmanlı adına yaptığı hizmetler irdelenmiş ve piyano için çokseslendirmesini C. Guatelli'nin yaptığı, aslı Türk müziği formunda olan on yedi eserin analizleri yapılmıştır. Araştırmada; Betimsel araştırmalardan Tarama (Survey) yöntemi ile verilerin toplanmasında `İçerik Analizi` yöntemi kullanılmış ve uzman görüşleri doğrultusunda `Eser Analiz ve Değerlendirme Ölçeği` geliştirilmiştir. Verilerin analizinde ise SPSS 20 paket programıyla yüzde ve frekans gibi betimsel istatistikler hesaplanmıştır. Araştırmada; C. Guatelli'nin eserleri çok seslendirirken belli bir makam belirlemediği, ancak hicaz makamı dizilerine genelde yer verdiği, makamsal ögeleri büyük çoğunlukla değiştirdiği, form yapılarına sadık kaldığı, tonal yapıyı oluşturma konusunda makamın gereksinimleri doğrultusunda hareket ettiği ve tonal yapı kurmada tutarsız olduğu, eşlikleme konusunda ezgi ile bağımsız yapıları tercih ettiği ve kendi yüzyılının müzik akımları çerçevesinde hareket etmediği gibi sonuçlara ulaşılmıştır. Bununla beraber C. Guatelli'nin yaptığı çalışmalarla Türk milletinin batı müziği ile olan münasebetini hızlandırdığı, yetiştirdiği öğrencilerle Cumhuriyet Döneminde yapılacak müzikal atılımlara da zemin hazırladığı bulgularına ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler; Guatelli, Türk Müziğinde Çokseslilik, Muzika-i Hümayun.

This study was conducted for the purpose of revealing C. Guatelli's understanding of polyphone for Turkish musical works, shedding light on pre-Republic period polyphony with the determined understanding, and revealing the role assumed by C. Guatelli in this process in musical terms. To this end, C. Guatelli's musical life in the period from his arrival to Ottoman Empire territories to his death, his works, and his services for the Ottoman State have been studied and the seventeen works in actual Turkish music form, which C. Guatelli performed the polyphone for the piano, have been analyzed. The Survey method, which is a descriptive research method, was employed in the study and the `Content Analysis` method was utilized in data collection. The `Work Analysis and Evaluation Scale` were developed in line with expert opinions. Descriptive calculations such as percentage and frequency were calculated using the SPSS 20 package program in the analysis of the data.In the study, it was concluded that C. Guatelli did not determine a certain mode in the polyphony of musical work, however, he did generally include Hijaz scales, he mostly changed mode related elements, adhered to form structures, acted in line with the requirement of the mode regarding the formation of the tonal structure, he was inconsistent in forming tonal structures, he preferred tone and independent structures concerning accompaniment, and he did not act in accordance with the musical movements of his century. Furthermore, findings were obtained on C. Guatelli speeding-up the interaction of the Turkish people with western music in his works and laid the foundation for musical initiatives in the Republic period by means of the students he trained.Keywords: Guatelli, Polyphony in Turkish Music, Muzika-i Hümayun.