TEZLER: Recent submissions
Now showing items 21-40 of 160
-
Mu`tezile ile Eş`arîlik arasında kesb tartışmaları: Kādî Abdülcebbâr ve Ebu`l-Kāsım el-Ensârî örneği
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018-08-06)Kelâm tarihinin en temel konularından biri olan `insanın fiilleri` meselesi üzerine hem erken hem de geç dönem kelâmcıları önemli tartışmalarda bulunmuştur. Söz konusu tartışmaların çıkış noktasının, `İnsanın irâdî fiillerinin ... -
İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesi`nde Şevket Rado yazmaları arasında bulunan ŞR_000190 no`lu Nasihatnâme (İnceleme-metin-dizin)
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019-08-01)Bu çalışmada müellifi belli olmayan ve 914/1508-09 tarihinde Mehmet Hasan adlı biri tarafından yazıya geçirilen, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesi Şevket Rado Yazmaları arasında ŞR_000190 numaraya kayıtlı olan ... -
Fahreddin er-Râzî`de isbât-ı vâcib delilleri: Hudûs ve imkân
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019-08-12)`Varlığı kendinden olup başka bir varlığa ve güce dayanmayan Tanrı'nın yetkin bir şekilde var oluşunu açıklamak, ortaya koymak için gösterilen ilmî, fikrî çabayı ifade eden isbât-ı vâcib`, kelâm ve felsefenin ortak ... -
Assessing Azerbaijan`s modernization trajectory in light of theories of modernity
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018-08-06)Modernleşme teorileri bir ülkenin gelişmişliğini veya gelişme düzeyini değerlendirmektedir. Bir devletin gelişmişlik düzeyini belirlemek için, klasik modernleşme teorisi tarafından ileri sürülmüş üç özellik dikkate ... -
Duafâ literatüründe serikatü`l-hadîs kavramı
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018-08-06)Bu çalışma Ricâl Tenkidinde bir cerh lafzı olarak kullanılan serikatü'l-hadîs kavramının mâhiyetini, hadis usûlü ve ricâlinde bulunduğu konumu ortaya koymayı amaçlamaktadır.İki bölümden oluşan araştırmanın birinci ... -
Dede Korkut hikâyelerinde din algısı
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018-08-06)Oğuzların sosyal, kültürel hayatına ve yaşayış tarzına ışık tutan Dede Korkut hikâyeleri 16. yüzyılda yazıya geçirilmiştir, üzerinde birçok çalışma yapılmış ve bu çalışmalar çeşitli alanlarda kaynak olarak kullanılmıştır. ... -
Buhârî`nin bab başlıklarıyla ilgili çalışmalar ve bab başlıklarındaki kendi ifadelerinin değerlendirilmesi
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018-08-06)Konu esaslı sisteme göre telif edilen el-Câmi'u's-sahîh'te yer alan bab başlıklarının müellifin şahsî kanaatlerine kaynaklık ettiği bilinmektedir. Bu durum sadece bab başlıklarını esas alan çalışmaların ... -
David Kaplan`da bağlam duyarlı terimlerin anlambilimi
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018-08-06)İnsan ilişkilerinden felsefeye kadar birçok alanda, terimlerin anlamının belirsizliğinden kaynaklanan problemler mevcuttur. Bu problemlerin çözümü için herhangi bir terimin, cümlenin veya ifadenin anlamının neliğini ... -
Hans-Georg Gadamer`de dil ve gelenek
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019-09-23)Gadamer göre dil, modern dönemin araçsal yaklaşımının aksine bütün bir varlık aleminin temelini oluşturan bir ortam olarak asli bir konumda bulunur. Bununla birlikte insanın dışına çıkamayacağı bir tarihsellik içerisinde ... -
İslam Hukukunda şüf`a
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018-08-06)Satılan bir akarı ortaklık veya bitişik komşuluk sebebiyle, müşteriden cebren alıp mülkiyete geçirmek olan şüf'anın meşruiyeti ile ilgili Kur'ân'da bir hüküm yoktur. Şüfânın meşruiyet delili Hz. Peygamber'in ... -
İnce Memed, Abay Yolu, Ötgen Künler romanları örneğinde Türkiye Türkçesi, Kazak Türkçesi ve Özbek Türkçesinde karşılaştırmalı çekimli fiiller
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019-09-22)Bu çalışmada yazıldıkları memleketlerin ve dönemlerin klasikleri arasına girmiş olan İnce Memed, Abay Yolu ve Ötken Künler romanlarından alınan örneklerle Oğuz grubu Türk yazı dillerinden Türkiye Türkçesi, Kıpçak grubu ... -
Erken Modern Dönem Akdeniz hakimiyeti ve Osmanlı deniz gücü: 1578 - 1645
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018-08-06)Akdeniz, 16. yüzyılın büyük bir bölümünde birbirine denk iki imparatorluğun hâkimiyet mücadelesine sahne oldu. 1574 yılında Tunus'un Osmanlı İmparatorluğu tarafından yeniden ele geçirilmesi bu mücadelenin son büyük ... -
Osmanlı - Safevi mücadelesinde askeri harekat alanı ve muharebeler: 1578 - 1590
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018-08-06)Osmanlı tarihinin uzun soluklu ve yorucu savaşlarından biri olan 1578-1590 Osmanlı-Safevi Savaşı, siyasî, askerî ve sosyo-politik özellikleri açısından büyük bir önemi haizdir. Osmanlı-Safevi ilişkilerinin düzelmeye başladığı ... -
Asaf Hâlet Çelebi`nin şiirlerinde varlık, yokluk ve benlik
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019-03-19)Asaf Hâlet Çelebi'nin şiirleri genellikle mistisizm bağlamında ele alınmıştır. Bu bakış açısı kabul edilebilir olmakla birlikte, onun şiirlerini farklı bir açıdan değerlendirmek de mümkündür. Bu amaç doğrultusunda, ... -
Kamu düzeni adına uygulanan cezalarda fukahanın rolü (Mihne Dönemi)
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019-07-01)İslam tarihinin en acı tecrübelerinden biri olan Mihne döneminde kamu düzeni gerekçe gösterilerek uygulanan cezaların ele alındığı bu çalışma bir giriş, iki bölüm ve sonuç kısmından oluşmaktadır. Giriş kısmında konunun ... -
Mütercim Âsım Efendi hayatı (1755 - 1819) ve Târîh-i Âsım`da Fransa meselesi
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018-08-06)Bu çalışma vakanüvis Mütercim Ahmed Âsım Efendi'nin (ö. 1819) hayatını ve Târîh-i Âsım eserinde Fransa'ya olan bakışını ele almayı amaçlamıştır. Çalışma iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Âsım ... -
Meclis-i Âlî-i Hazâin`in teşkilat yapısı ve faaliyetleri
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019-07-15)1860 yılında Islahat-ı Mâliyye Komisyonu'nun değişikliğe uğramasıyla kurulan Meclis-i Âlî-i Hazâin'in idari yapısı ve istişari faaliyetleri, ihmal edilen bir araştırma zemini olmuştur. Meclisin yapısı, müzakereleri ... -
Debûsî ve Sem`ânî`de âhâd haber (Takvîmü`l-edille ve kavâtı`u`l-edille çerçevesinde)
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018-08-06)Sünnetin hem aslî bir kaynak olması hem de Kur'ân'ın açıklayıcısı olma vasfını üstlenmesi onu, İslâmî araştırmaların odağına yerleştirmiştir. İslâm ulemâsı da bu kaynağın sonraki nesillere çoğunlukla âhâd yolla ... -
Osmanlı tarih yazımında ve siyâsetnâme literatüründe İbn Haldun`cu yaklaşımların değerlendirilmesi
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019-07-26)Bu tezin temel konusu İbn Haldun'un tarih, devlet ve toplum nazariyelerinin Osmanlı tarih ve siyasetname müellifleri üzerindeki tesirini araştırmak ve bununla bağlantılı olarak Osmanlı'da bir tarih felsefesinden ... -
Mollacıkzâde Mehmed Râ`if`in Ziyâ`u`l-Fu`âd fî Şerhi Bânet Su`âd isimli Kasîde-i Bürde şerhi (İnceleme-metin-sözlük-indeks)
(İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ/Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019-03-03)Türkçe şerh edebiyatı kapsamında ortaya konan literatür, Anadolu sahasında şekillenen edebî gelenek içerisinde ciddi bir yekun teşkil etmektedir. Bu literatür daha ziyade, Osmanlı Türklerinin beslendiği Arap ve Fars edebî ...