1. sınıf öğrencilerinin okuma ve yazmaya geçiş sürecini etkileyen faktörlerin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi(Bingöl ili örneği)

Abstract

Bu araştırmanın amacı, 1. sınıf öğrencilerinin okuma ve yazmaya geçiş sürecini etkileyen faktörleri öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirmek ve elde edilen sonuçlara dayalı olarak öneriler getirmektir. Yöntem olarak tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini, Bingöl il merkezi ve merkeze bağlı köylerdeki ilkokullarda görev yapan 448 Sınıf Öğretmeni oluşturmaktadır. Evrenin tamamı örneklem olarak kabul edilmiştir. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen ölçek kullanılmıştır. Beşli likert tipi ölçek kullanılmıştır. Verilerin analizinde; Frekans (f), Yüzde (%), Standart Sapma (SS), Aritmetik Ortalama (X ̅ ), t-test, Tek Yönlü Varyans Analizi (One Way Anova), Tukey testi, Mann-Whitney U, Kruskall Wallis H testleri uygulanmıştır.Okuma ve yazmaya geçiş sürecinde en etkili faktörün okul ve öğretmen olduğu görülmüştür. Faktörler temelinde bakıldığında, `bireysel farklılıklar` ve `okul ve öğretmen` faktörlerinin çok üst düzeyde, `aile` ve `öğretim programı` faktörlerinin üst düzeyde, `çevre` faktörünün ise orta düzeyde etkili olduğu görülmüştür. Cinsiyet değişkenine göre kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlere göre okuma yazamaya geçiş sürecinde aile faktörünü daha etkili buldukları görülmekle beraber diğer faktörlerde anlamlı bir fark bulunamamıştır. Yaş değişkenine göre, `25-30` yaş grubundaki öğretmenler ile `36-40` yaş grubundaki öğretmenlerin `41-45` yaş grubundaki öğretmenlere göre okuma ve yazmaya geçiş sürecinde bireysel farklılıkları daha etkili buldukları görülmüştür. Aynı şekilde `25-30` yaş grubundaki öğretmenler ile `36-40` yaş grubundaki öğretmenlerin, `41-45` yaş grubundaki öğretmenlere göre okuma ve yazmaya geçiş sürecinde çevre faktörünü daha etkili buldukları görülmektedir. Mesleki kıdem değişkenine göre, `1-5 yıl` ile `11-15 yıl` kıdem gruplarındaki öğretmenler, `16-20 yıl` kıdem grubundaki öğretmenlere göre okuma ve yazmaya geçiş sürecinde bireysel farklılıkları daha etkili görmüşlerdir. Ayrıca `6-10 yıl` ile `11-15 yıl` ve `21-25 yıl` kıdem gruplarındaki öğretmenlerin, `26 yıl ve üzeri` kıdem grubundaki öğretmenlere göre okuma ve yazmaya geçiş sürecinde okul ve öğretmen faktörünü daha etkili buldukları görülmüştür. Sınıf, mevcudu `31 ve üzeri` olan öğretmenlerin, sınıf mevcudu `21-30 arası` olan öğretmenlere göre okuma ve yazmaya geçiş sürecinde okul ve öğretmen faktörünü daha etkili buldukları görülmüştür. Birinci sınıf okutma sıklığı değişkenine göre, `aile` ve `okul ve öğretmen` boyutlarında `1-4 yıl` ve `5-9 yıl` birinci sınıfları okutan öğretmenlerin, `10 yıl ve üstü` birinci sınıfları okutan öğretmenlere nazaran okuma ve yazmaya geçiş sürecinde `aile` ve `okul ve öğretmen` faktörlerinin daha etkili olduğunu düşündükleri görülmüştür. Mezun olunan eğitim kurumu değişkenine göre, `diğer` eğitim kurumlarından mezun olan öğretmenlerin, `eğitim enstitüsü` eğitim kurumlarından mezun olan öğretmenlere nazaran okuma ve yazmaya geçiş sürecinde `aile` faktörünün daha etkili olduğunu düşündükleri görülmüştür. Ulaşılan sonuçlara dayalı olarak da önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Sözcükler: İlkokuma ve Yazma Öğretimi, Eğitim Programı, Birinci Sınıf

The aim of this study is to evaluate the factors affecting the transition process of 1st grade students to reading and writing based on teachers' opinions and to make suggestions based on the results obtained. The screening model was used as the method. The population of the study consisted of 448 primary school teachers working in primary schools in Bingöl province center and villages. The whole universe was accepted as a sample. The scale developed by the researcher was used as the data collection tool. Five-point Likert-type scale was used. In the analysis of the data; Frequency (f), Percentage (%), Standard Deviation (SS), Arithmetic Mean (X ̅), t-test, One Way Anova, Tukey test, Mann-Whitney U, Kruskall Wallis H tests were applied.The most effective factor in the process of transition to reading and writing was found to be school and teacher. On the basis of factors, it was seen that `individual differences` and `school and teacher` factors were very high, `family` and `curriculum` factors were highly effective and `environment` factor was moderate. According to the gender variable, it was seen that female teachers found the family factor more effective in the process of transition to reading and writing compared to male teachers, but no significant difference was found in other factors. According to the age variable, it was seen that the teachers in the `25-30` age group and the teachers in the `36-40` age group found individual differences more effective in the process of transition to reading and writing than the teachers in the `41-45` age group.Similarly, it is seen that the teachers in the `25-30 `age group and the teachers in the `36-40` age group find the environmental factor more effective in the process of transition to reading and writing than the teachers in the `41-45` age group. According to the professional seniority variable, teachers in the `1-5 years` and `11-15 years` seniority groups found that individual differences were more effective in the process of transition to reading and writing than the teachers in the `16-20 years` seniority group. In addition, it was seen that teachers in the seniority groups `6-10 years` and `11-15 years` and `21-25 years` found the school and teacher factor more effective in the transition process to reading and writing than the teachers in the `26 years and over` seniority group. It was seen that the teachers who had class `31 and over d found the school and teacher factor more effective in the process of transition to reading and writing than the teachers whose class size was` 21-30 `. Transition to reading and writing according to the variable of frequency of first-grade teachers in terms of `family` and `school` and `teacher` dimensions of `1-4 years` and `5-9 years` first grade teachers, 10 years and older ` `family` and `school` and `teacher` factors were found to be more effective. According to the variable of educational institution graduated, it was seen that teachers who graduated from `other` educational institutions thought that `family` factor was more effective in the process of transition to reading and writing than teachers who graduated from `educational institute` educational institutions. Suggestions were made based on the results reached.Keywords: Teaching Reading and Writing, Education Program, First Grade