Üniversite öğrencilerinde tek başınalık, psikolojik ihtiyaç doyumu ve benlik kurgusu

Abstract

Günümüzde, istenildiğinde ve ihtiyaç duyulduğunda kişinin yalnız kalması ve bu yalnızlığı yapıcı bir şekilde kullanması olarak adlandırılan tek başınalık kavramı dikkat çekmektedir. Böyle bir yaşantı istenilen düzeyde sosyal ilişki kuramamayla bağlantılı, hoş olmayan bir deneyim olarak yaşanan yalnızlığın aksine, faydalı ve keyifli yaşantılarla sonuçlanabilen bir durum olarak görülmektedir. Ayrıca sağlıklı kişilik geliştirmiş insanların ortak özelliklerinden biri olarak kabul edilmektedir.Tek başınalık sağlıklı bir bireyin ihtiyaçları arasında görülür. Bu durumda tek başına olma ihtiyacının hangi kişisel veya kültürel özelliklerle ilişkili olduğu konusu önem kazanmaktadır. Bu noktada tek başınalığın, yine sağlıklı bir gelişim için önemi belirtilen ihtiyaç doyumu ve kişinin kendini algılama ve değerlendirme sürecinin kültürden bağımsız olamayacağını gösteren benlik kurgusu değişkenleri ile incelenmesinin anlamlı olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin tek başınalıkları ile tek başına olma türleri, psikolojik ihtiyaç doyumu ve benlik kurgusu arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu amacın yanında tek başına olmayı tercih etme ve tek başına olma türlerinin çeşitli değişkenlerle (yaş, cinsiyet, bölüm, ikamet edilen yer) ilişkisi incelenmiştir. Nicel araştırma yaklaşımına göre düzenlenen bu çalışmada ilişkisel ve nedensel karşılaştırma yöntemleri kullanılmıştır. Bu araştırmanın katılımcılarını Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde öğrenim gören 662 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak; Kişisel Bilgi Formu, Tek Başına Olmayı Tercih Etme, Tek Başına Olma Türleri, İhtiyaç Doyumu ve İlişkisel, Bireyci, Toplulukçu Benlik Ölçekleri kullanılmıştır. Veri analizi için; Spearman Korelasyon Katsayısı, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu, Çoklu doğrusal regresyon analizi, Bağımsız t Testi ve Tek Yönlü ANOVA teknikleri kullanılmıştır.Araştırma sonuçları, tek başına olma türleri, psikolojik ihtiyaç doyumu ve benlik kurgusu değişkenlerinin katılımcıların tek başına olmayı tercih etme düzeylerini %21 oranında yordadığını göstermiştir. Bağımlı değişken ile yordayıcı değişkenler arasındaki ilişki incelendiğinde, tek başına olmayı tercih etme ile tek başına olma türlerinden aydınlanma ve rahatlama faktörleri arasında anlamlı bir pozitif ilişkinin olduğu görülmüştür. Tek başına olmayı tercih etme ile özerklik, yeterlik, ilişkili olma psikolojik ihtiyaçları ve ilişkisellik, toplulukçuluk benlik kurguları arasında anlamlı bir negatif ilişki gözlenirken, tek başına olmayı tercih etmeyle tek başına olma türlerinden rahatlama ve bireycilik benlik kurgusu arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanılmamıştır.Üniversite öğrencilerinin tek başına olmayı tercih etme ve tek başına olma türleri bazı özelliklere (cinsiyet, bölüm, yaş) göre değişkenlik gösterirken, ikamet edilen yer değişkenine göre anlamlı bir farklılaşma olmadığı bulgulanmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçların bir kısmı literatür bulgularıyla paralelken, bir kısmı literatürden farklılık göstermiştir. Sonuçlar literatür ışığında tartışılmış ve ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda öneriler geliştirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Tek Başınalık, Psikolojik İhtiyaç Doyumu, Benlik Kurguları.

Nowadays, the concept of being alone, which is called as solitude when one is in demand and when needed and using this loneliness in a constructive way is noteworthy. Such a life experience is seen as situation that can result in beneficial and pleasant experiences, unlike the loneliness experienced as an unpleasant experience and linked to a lack of social relations at the desired level. It is also considered to be one of the common characteristics of people who have developed healthy personality.Solitude is seen among the needs of a healthy individual. In this case, what personal or cultural characteristics are related to the need to be solitude is important. In this point, it is thought that it is meaningful to examine solitude with the need for satisfaction which is a measure for a healthy development, and self-construal variables which show that a person's self-perception and evaluation process can not be independent of culture. The aim of this study is to investigate the relationship between the solitude of university students and the types of solitude experiences, the psychological need satisfaction and self-construal. The study also aims to investigate the relationship between preference for solitude, the types of solitude experiences and various characteristics (age, gender, department, place of residence).Relational and causal comparison methods were used in this study which is organized according to quantitative research approach. 662 university students studying at Karadeniz Technical University comprised the sample of the study. As means of data collection in the survey; Personal Information Form, Preference for Solitude Scale, Types of Solitude Experiences Scale, Need Satisfaction Scale, and Related-Individualistic-Collectivistic Self Scale were used. Pearson Product Moment Correlation Coefficient, Spearman Correlation Coefficient, Multiple Linear Regression, Independent Sample t Test and ANOVA techniques were utilized in the analysis of the data. The results of the study showed that the types of solitude, psychological need satisfaction and self-construal variables predicted 21% of the participants' preference for solitude. When the relationship between the dependent variable and the predictor variables was examined, it was seen that there was a positive relationship between the preference of solitude and the factors of enlightenment and relaxation among the types of solitude experiences. There was a significant negative relationship between the preference of solitude and autonomy, competence and relatedness psychological needs and relational, collective self-construal. There was no significant difference between preference for solitude and individualism self- construal and relaxation factor of the types of solitude.While the types of solitude experiences and solitude in university students vary according to some characteristics (gender, department, age), it is found that there is no significant difference according to the place of residence. Some results were parallel to the relevant literature, on the other hand, some of them were different from the literature. These results were discussed in the light of the literature and suggestions were made in line with the results.Keywords: Solitude, Psychological Need Satisfaction and Self-construal.