Yetişkin bireylerde farklı miktarlarda fruktoz tüketiminin antropometrik ölçümler ve bazı biyokimyasal parametreler üzerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, sağlıklı yetişkin bireylerde farklı miktarlarda fruktoz tüketiminin antropometrik ölçümler ve bazı biyokimyasal parametreler üzerindeki etkisini incelemek amacıyla planlanmıştır. Çalışma Ekim 2017-Mart 2018 tarihleri arasında, 18-65 yaş arası 50 erkek ve 50 kadın olmak üzere sağlıklı 100 birey üzerinde yürütülmüştür. Bireylerin sosyodemografik bilgileri, beslenme alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri, besin tüketim sıklıkları, fruktozdan zengin besin tüketim sıklıkları ve üç günlük besin tüketim kayıtları sorgulanmıştır. Bireylerden 10-12 saatlik açlık sonrası kan numuneleri alınarak bazı biyokimyasal parametreler analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 18.0 istatistik programı kullanılmış, p<0,05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Yaş ortalaması 32,8±11,0 yıl olan bireylerin fruktoz tüketim ortalaması 35,3±16,4 g/gün'dür. Bireylerin %25'inin fruktozu 50 g/gün üzerinde tükettiği belirlenmiştir. Erkeklerin günlük fruktoz tüketimleri kadınlara kıyasla istatistiksel olarak anlamlı yüksek bulunmuştur (p<0,05). Bireylerin günlük fruktoz tüketimleri (≤50 g ve >50 g) ile antropometrik ölçümleri arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır (p>0,05). Biyokimyasal parametreler incelendiğinde, >50 g/gün fruktoz tüketen bireylerin, ≤50 g/gün fruktoz tüketen bireylere kıyasla açlık serum glukoz, insülin, HOMA-IR ve ALT düzeyleri istatistiksel olarak anlamlı yüksek belirlenmiştir (p<0,05). Aynı zamanda, >50 g/gün fruktoz tüketen bireylerin açlık serum glukoz, HOMA-IR ve trigliserit düzeyleri sırasıyla 1,18, 1,42 ve 1,48 kat daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Bireylerin fruktoz tüketimleri ile bel/kalça oranları, açlık serum glukoz, insülin, HOMA-IR, ALT ve AST düzeyleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı pozitif ilişki saptanmıştır (p<0,05). Sonuç olarak, yüksek fruktoz tüketiminin artan bel/kalça oranı, açlık serum glukoz, insülin, HOMA-IR, ALT, AST ve trigliserit düzeyleri ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Bu sebeple, fruktozun günlük beslenmede doğal kaynaklardan sağlanması gerektiği sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Beslenme, fruktoz, insülin direnci, sukroz, yüksek fruktozlumısır şurubu

This study was planned to investigate the effect of different amounts of fructose on anthropometric measurements and some biochemical parameters in healthy adults. The study was carried out on 100 healthy individuals (50 male and 50 female) aged between 18-65 years between the dates October 2017 and March 2018. Sociodemographic information, dietary habits, anthropometric measurements, three days dietary records, food frequency and fructose-rich food frequency were questioned. Blood samples were taken after 10-12 hours fasting from individuals and some biochemical parameters were analyzed. SPSS 18.0 statistical program was used for the evaluation of the data and the value of p<0,05 was considered statistically significant. The mean age of the individuals was 32,8 ± 11,0 years and the mean of fructose consumption was 35,3 ± 16,4 g/day. 25% of individuals consumed fructose over 50 g/day. Men's daily fructose consumption was statistically significantly higher than women (p<0,05). There was no significant difference between the daily fructose consumption (≤50 g ve >50 g) and anthropometric measurements of individuals (p>0,05). The fasting serum glucose, insulin, HOMA-IR and ALT levels of individuals consuming >50 g/day fructose were significantly higher than individuals who consumed in ≤50 g/day fructose (p<0,05). The fasting serum glucose, HOMA-IR and triglyceride levels of the individuals consuming >50 g/day fructose were found to be 1.18, 1.42 and 1.48 times higher, respectively. There was a statistically significant positive correlation between fructose consumption and waist/hip ratio, fasting serum glucose, insulin, HOMA-IR, ALT, AST levels. In conclusion, high fructose consumption was found to be related to increased waist/hip ratio, fasting serum glucose, insulin, HOMA-IR, ALT, AST and triglyceride levels (p<0,05). Therefore, it was concluded that fructose should be provided from natural sources in daily nutrition.Key Words: Fructose, high fructose corn syrup, insulin resistance, nutrition, sucrose