Antihipertansif ilaç kullanan hastaların hasta eğitimi, uyuncu ve hasta takibinde klinik eczacının rolü

Abstract

Yüksek kan basıncı olarak da adlandırılan hipertansiyon kan basıncının kronik olarak yüksek olduğu tıbbi durumdur. Hipertansiyon dünya çapında en önemli kardiyovasküler risk faktörlerinden biridir. Antihipertansif ilaçlar hipertansiyon tedavisinde kullanılan bir grup ilaçlardır. Antihipertansif ilaçların baş dönmesi, ayak bileği ödemi, baş ağrısı, yorgunluk, göğüs ağrısı ve öksürük gibi yan etkileri mevcuttur. Hipertansiyon tanısı ile antihipertansif ilaç başlanan hastaların yaklaşık %35'i ilk 6 ay içerisinde ilaçlarını bırakmaktadır ve bunun en önemli sebebi ilaç yan etkileri ve hasta memnuniyetsizliğidir. (27) Bu çalışmada serbest eczanede eczacı tarafından antihipertansif ilaç kullanan hastalara 35 soruluk anket yapılmış, hastaların tedaviye uyuncu ve ilaç yan etkileri saptanmış hastalara bu konuda eğitim verilmiş ve yönlendirme yapılmıştır. Bu çalışma Hatay ili Defne İlçesi'nde Ece Göçmen Eczanesi'ne hipertansiyon tanısıyla başvuran 50 hasta üzerinde yapılmıştır. Bu çalışmada hastaların sosyo-demogrofik özellikleri, yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıkları ve komorbit hastalıkları saptanmış olup, bu faktörlerin hipertansiyon hastalığına etkileri tartışılmış ve literatürde yapılmış olan diğer çalışmalarla karşılaştırması yapılmıştır. Bu araştırma kesitsel nitelikte bir araştırmadır. Araştırma Ağustos 2019-Kasım 2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmaya dahil edilen bireylerin %60,0'ı kadın, %40,0' erkek bireylerden oluşmaktaydı. Araştırmaya dahil edilen hastaların %90,0'ı 40 yaş üzeri, %10,0'u 20-40 yaş arasındaydı. 20 yaş altında hasta bulunmamaktaydı. Cinsiyete göre yaş grupları arasında anlamlı düzeyde fark tespit edilmedi. Hastaların %86,0'ında tedaviye iyi yanıt, %8,0'ında orta yanıt, %6,0'ında yetersiz yanıt alındığı saptandı. Hastaların %6'sında antihipertansif ilaca bağlı yan etkiler saptandı. Sonuç olarak eczacılar ve diğer sağlık çalışanları hastalarının ihtiyaçlarını ve hastalık risk faktörlerini proaktif olarak belirleyerek, yaşam tarzı değişikliklerinin ve öz-yönetimin özendirilmesi gibi sağlıklı davranışları hayata geçirerek ve hasta bakım hizmetleri sunarak hastalara yardımcı olabilirler.Anahtar sözcükler: Hipertansiyon, kan basıncı, klinik eczacı

Hypertension, also called high blood pressure, is a medical condition where the blood pressure is chronically high. Hypertension is one of the most important cardiovascular risk factors worldwide. Antihypertensive drugs are a group of drugs used to treat hypertension. Antihypertensive drugs have side effects such as dizziness, ankle edema, headache, fatigue, chest pain and cough. Approximately 35% of patients who have been started on antihypertensive drugs with the diagnosis of hypertension discontinue their medication within the first 6 months and the most important reason is drug side effects and patient dissatisfaction. In this study, a 35-item questionnaire was administered to patients using antihypertensive drugs by a free pharmacist, compliance of patients with treatment and drug side effects were determined, patients were trained and directed on this subject. This study was conducted on 50 patients with hypertension admitted to Ece Göçmen Pharmacy in Defne district of Hatay. In this study, socio-demographic characteristics, lifestyles, dietary habits and comorbid diseases of the patients were determined and their effects on hypertension disease were discussed and compared with other studies in the literature. This is a cross - sectional study. This research was conducted between August 2019 and November 2019. 60.0 % of the participants were female and 40.0% were male. 90.0% of the participants were over 40 years old and 10.0 % were between 20-40 years old. There were no patients under 20 years of age. There was no significant difference between age groups according to gender. 86.0% of the patients had good response to the treatment, 8.0 % had moderate response and 6.0 % had inadequate response to the treatment. Antihypertensive drug-related side effects were detected in 6% of the patients. As a result, pharmacists and other health professionals can help patients by proactively identifying their patients' needs and disease risk factors, implementing healthy behaviors such as encouraging lifestyle changes and self-management, and providing patient care. Key words: Hypertension, blood pressure, clinical pharmacist