Azotun kışlık kolza çeşitlerinde verim ve verim unsurları üzerine etkisi

Abstract

Kışlık kolza, son yıllarda ülkemizde önemi her geçen gün artan bir yağ bitkisidir. Buaraştırma, bazı kışlık kolza çeşitlerinde azotun verim ve verim unsurları üzerineetkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada ana parsellerde yer alan 3kışlık kolza çeşidi (Bristol, Nelson ve ES Hydromel) ve alt parsellere yerleştirilen 5azot dozu (0, 5, 10, 15 ve 20 kg/da N) kullanılmış ve tarla denemesi bölünmüşparseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada azotdozlarının etkisi sadece dal sayısı ve tohum veriminde önemli bulunmuş, çeşitlerarasındaki farklılık ve çeşit x azot interaksiyonu ise kapsül uzunluğu dışındaki bütünözelliklerde önemsiz çıkmıştır. Artan azot dozlarına bağlı olarak kolza çeşitlerindetohum verimi düzenli olarak artmış ve 0 kg/da N dozunda 141.06 kg/da olan tohumverimi, 20 kg/da N dozunda 231.86 kg/da seviyesine ulaşmıştır. Tohum verimi ilebitki boyu (0.390**), dal sayısı (0.423**), kapsül sayısı (0.580**) ve bin tane ağırlığı(0.429**) arasında önemli ve olumlu ilişkiler tespit edilmiştir Tohum verimi üzerineen yüksek doğrudan etkiye sahip özellikler kapsül sayısı, bin tohum ağırlığı ve bitkiboyu olmuştur.

Winter rapeseed is becoming increasingly important oilseed crop in Turkey in recentyears. This research was carried out to determine the effect of nitrogen on yield andyield components of some winter rapeseed cultivars. A field experiment was carriedout with three rapeseed cultivars (Bristol, Nelson and ES Hydromel) allocated tomain plots and five nitrogen doses (0, 5, 10, 15 and 20 kg/da) allocated to sub-plotsusing a split plot design with three replications. The results revealed that the effect ofnitrogen doses on yield was significant only for the number of branches and seedyield, but cultivar and cultivar–nitrogen interaction effects were significant just forpod length. In accordance with increasing nitrogen doses, seed yield of winterrapeseed cultivars also increased and the seed yield of 141.06 kg/da at control (0kg/da N) reached to 231.86 kg/da at 20 kg/da N application. Significant correlationswere observed between seed yield with plant height, the number of branches, podnumbers and thousand grain weight. Path analysis revealed that the plant traits withthe highest direct effect on seed yield were plant height, the number of branches andthousand grain weight.